ورزش اسکواش چیست؟
اسکواش نام ورزشی با راکت است که دارای توپ و راکت مخصوی خود بوده و به صورت تک نفره (۲ بازیکن) و دو نفره (۴ بازیکن) در زمینی کاملاً احاطه شده با دیوار (که معمولا این دیوارها شیشه ای هستند) بازی میشود.علت شیشه ای بودن دیوارها در بازی اسکواش امکان تماشای بازی توسط تماشاگران است که در مسابقه های بین المللی اسکواش، دیوارهای بیشتری از جنس شیشه در نظر گرفته میشوند. هدف اصلی بازی اسکواش، ضربه ای به توپ است که حریف نتواند به راحتی ضربه بعدی را به دیوار بزند و یا به دشواری واکنش نشان دهد. تفاوت اسکواش با دیگر ورزش هایی که مانند اسکواش با راکت انجام می شوند این است که توپ در اغلب اوقات از پشت سر بازیکن می آید. وجه تمایز اسکواش با بسیاری از ورزش های مشابه عدم وجود محدودیت در زمین است. به این معنی که بازیکنان میتوانند در تمام قسمت های زمین بدون اینکه بخشی از آن مختص یک بازیکن باشد ضربه بزنند. این ورزش، به گفته بسیاری، سریع ترین ورزش است که بیشترین سلامتی را برای بازیکنش به ارمغان میآورد.
تاریخچه ی اسکواش
اسکواش نخستین بار در در سال ۱۸۳۰ در مدرسه هارو در انگلستان ابداع شد. در سال ۱۸۷۴ این رشته ورزشی و مسابقه های آن در انگلستان رسمیت یافت و در سال ۱۸۸۳ نخستین زمین اسکواش در شهر مسجد سلیمان به وسیله ی شرکت نفت ساخته شد. در سال ۱۹۱۱ قوانین بازی و ابعاد زمین توسط انگلیسی ها ضابطه مند شد و به شکل امروزی درآمد. در سال ۱۹۶۷ فدراسیون بین المللی اسکواش با شرکت ۷ کشور تاسیس شد و در سال ۱۹۹۲ نام آن به فدراسیون جهانی اسکواش (WSF) تغییر کرد
نحوه بازی اسکواش چگونه است؟
بازی با زدن سرویس آغاز میشود و پس از برخورد به دیوار با زاویهای معین وارد زمین سرویس میشود. هر بازیکن به طور یکیدرمیان توپ را با راکت به دیوار روبرو میزند و حریف باید آن را به همان دیوار برگرداند. ضربه ها باید با سرعت و زاویهای زده شوند که حریف نتواند توپ را به دیوار روبرو برگرداند. مسابقه اسکواش شامل سه یا پنج گیم و هر گیم دارای ۱۱ امتیاز است.
- راکت اسکواش
در گذشته، راکت اسکواش را از چوب درخت زبان گنجشک میساختند ولی راکت های اسکواش امروزی بیشتر از جنس فلز، گرافیک یا کولار ساخته میشوند. طول راکت اسکواش ۶/۶۸ و عرض آن ۵/۲۱ سانتی متر است. بیشترین وزن مجاز برای راکت ۲۵۵ گرم است ولی وزن معمول شان بین ۱۱۰ تا ۱۵۰ گرم است.
- توپ اسکواش
- قطر توپ های اسکواش بین ۳۹/۵ و ۴۰/۵ میلیمتر است و وزن شان بین ۲۳ تا ۲۵ گرم. این توپها را از دو لایه لاستیک فشرده به صورت تو خالی می سازند. دمای هوا بر میزان پرش توپ تأثیر میگذارد به این معنی که هر چه قدر توپ گرم تر باشد بالاتر و بیشتر میپرد. اغلب پیش از شروع بازی با زدن چند ضربه توپ را گرم میکنند. توپ ها از لحاظ میزان پرش انواع مختلفی دارند که با رنگ و تعداد خال هایشان مشخص میشود. بدین ترتیب:
- توپ دو خال زرد: توپی استاندارد که از سال ۲۰۰۰ در مسابقات اسکواش جای توپ تک خال زرد را گرفت.
- توپ تک خال زرد: این توپ تا سال ۲۰۰۰ در مسابقات اسکواش استفاده میشد. تفاوت آن با نمونه دو خالش در سریع تر گرمشدنش است که باعث میشود هنوز هم گاهی به هنگام زمستان از آن استفاده شود.
- توپ با خال آبی: این توپ به دلیل قدرت پرش بالایی که دارد برای مبتدیها و بازیکنان کمسن و سال به کار میرود. گرچه برخی مربیهای اسکواش معتقدند که بهتر است اسکواش را از همان ابتدا با توپ دو خال زرد آموزش داد تا بازیکن به توپی با قدرت بالا عادت نکند.
- توپ تک خال قرمز: توپی سبک که قدرت پرش بالایی دارد.
- توپ سفید: این توپ در زمینهای تمامشیشه به کار میرود.
- توپ آبی: این توپ بزرگتر از توپهای استاندارد است و قدرت پرش بسیار بالایی دارد و برای آموزش کودکان و خردسالان به کار میرود.
- قطر توپ های اسکواش بین ۳۹/۵ و ۴۰/۵ میلیمتر است و وزن شان بین ۲۳ تا ۲۵ گرم. این توپها را از دو لایه لاستیک فشرده به صورت تو خالی می سازند. دمای هوا بر میزان پرش توپ تأثیر میگذارد به این معنی که هر چه قدر توپ گرم تر باشد بالاتر و بیشتر میپرد. اغلب پیش از شروع بازی با زدن چند ضربه توپ را گرم میکنند. توپ ها از لحاظ میزان پرش انواع مختلفی دارند که با رنگ و تعداد خال هایشان مشخص میشود. بدین ترتیب:
انواع ضربه در اسکواش چیست؟ (قوانین اسکواش چیست؟)
- درایو مستقیم (به انگلیسی: straight drive)
- درایو در اصل به معنی هل دادن میباشد و در اسکواش به ضربه ای تلقی میشود که مستقیم و به صورت موازی و نزدیک به دیوارهای کناره زده میشود.این ضربه معمولاً به عقب زمین برمیگردد و یکی از ضربات اصلی است. به این ضربه ریل (به انگلیسی: rail) هم میگویند. چنین ضرباتی که در آن توپ مسیری طولانی را در زمین طی میکند ضرباتی با “طول خوب ” (به انگلیسی: good length) میگویند.
- بوست یا ضربۀ زاویهدار (ام تو) (به انگلیسی: boast)
- این واژه به معنی اولین تراشهایی است که مجسمهسازان و سنگ تراشان با اسکنۀ پهن انجام میدهند. همانطور که از نامش برمیآید در این ضربه، توپ را ابتدا به دیوار کناره، دیوار فورهند (forehand) یا بکهند (backhand) میزنند سپس با زاویهای باز به دیوار روبرو برخورد میکند.
- والی (به انگلیسی: volley)
- این واژه از ریشه لاتین به معنی پرواز کردن گرفته شده است. در این ضربه توپ پس از برخورد به دیوار روبرو پیش از این که به زمین برخورد کند مستقیم به سمت دیوار روبرو شلیک میشود. این ضربه سرعت بازی را بالا میبرد و معمولاً بعد از سرویس زده میشود.
- ضربه دراپ (به انگلیسی: drop shot) یا ضربه کوتاه و آهسته
- دراپ در اصل به معنی پایین آوردن، افتادن و کاهش یافتن است. توپ را به آرامی به دیوار جلو میزنند به گونهای که در گوشۀ جلویی زمین در نزدیکی دیوار روبرو به زمین برخورد کند.
- لاب (به انگلیسی: lob)
- این ضربه با ارتفاع بالا به دیوار جلویی زده میشود در نتیجه به عقب زمین برمیگردد این ضربه حالت کمانی دارد.
- کراس (به انگلیسی: cross)
- این واژه به معنی عبور از خط است (فرهنگ لانگمن) و به ضربهای اطلاق میشود که از یک سمت زمین با زاویه به دیوار روبرو برخورد میکند و به سمت دیگر زمین برمیگردد. بدین معنا که اگر توپ از سمت فورهند زمین زده شود در قسمت بکهند فرود میآید و بالعکس.
- کیل (به انگلیسی: kill)
- کیل به معنی کشتن است و به ضربه ای تیز و قدرتی اطلاق میشود که محکم ولی با ارتفاع کم به دیوار جلویی زده میشود. کیل در واقع ضربه نیست و توپ پس از برخورد روی سطح زمین برمیگردد.
- تریکل بوست (به انگلیسی:trickle boast)
- ریشه واژه تریکل از strike به معنی ضربه یا اصابت است و به حرکتی آهسته اطلاق میشود. این ضربه همان پرتاب بوست است. ولی، برخلاف بوست، در قسمت فورهند به صورت بکهند و بالعکس زده میشود.
- ضربه نیک (به انگلیسی: Nick Shot)
- واژه نیک در اصل به معنی شکاف یا بریدگی کوچک است و به ضربهای اطلاق میشود که پس از برخورد به دیوار جلویی به گوشه و کف زمین برخورد کند و باعث میشود که توپ مثل ضربه کیل به درون زمین برنگردد یا با ارتفاع خیلی کم برگردد.
- اسکید بوست (به انگلیسی: Skid Boast)
- واژه اسکید در اصل به معنی رانده شدن به کناره است و به ضربه ای اطلاق میشود که از یکی از گوشههای عقبی زمین با ارتفاع بالا و زاویه تنددر طول دیوار کناره زده شود. یعنی ابتدا به دیوار کناره برخورد میکند و سپس با ارتفاع زیاد به میانه دیوار جلویی میخورد. اگر به درستی زده شده باشد پس از آن به دیوار کناره مقابل برخورد میکند و پس از رد شدن از حریف در نزدیکی دیوار عقبی فرود میآید.
- ریباند (به انگلیسی: rebound)
- این واژه از دو بخش ری (re) به معنی دوباره و باند (bound) به معنی بازگشتن تشکیل شده است و به ضربهای اطلاق میشود که در پاسخ به ضربهای که به عمق زمین برسد به کار میرود. به این صورت که توپ را به جای اینکه به سمت دیوار روبرو بزنند، از شیشه عقب کمک میگیرند بنابراین توپ پس از برخورد به شیشه عقب به شدت به سمت دیوار روبرو پرتاب میشود.
- بوست یا نیک سه دیواره (۳-wall Nick)
- در این ضربه، توپ پس از برخورد با زاویه بسته به دیوار کناره به دیوار جلویی میخورد سپس با زاویه به دیوار کناره روبرو برخورد میکند. در واقع در این ضربه به جز شیشه عقبی زمین، توپ به هر سه دیوار دیگر برخورد میکند.
گونههای دیگری از ورزش اسکواش که برای گسترش آن طراحی شده اند:
- مینی اسکواش
- اسکواش ساحلی
- اسکواش باز