اعمال شب 21 ماه رمضان + فضیلت شب بیست و یکم

اعمال شب بیست و یکم رمضان

شب قدر از شب های خاص در هر سال است که انجام دادن اعمال خاصی برای آن در روایات مختلف وجود دارد و برای اعمال شب قدر فضائل بسیار زیادی نقل شده است. اعمال مشترک میان شب های قدر مانند غسل، خواندن دعا جوشن کبیر ، نماز شب قدر ،زیارت مخصوص امام حسین در شب قدر ، ذکر استغفار و … برای شب بیست و یکم رمضان هم صادق است،اما هر کدام از شب های قدر اعمال مخصوص به خود را هم دارند ک در این خبر به اعمال خاص شب ۲۱ رمضان که دومین شب قدر است پرداخته شده است. برای شب ۲۱ ماه رمضان اعمال متفاوتی آورده شده است که به ترتیب عبارتند از :

دعای شب بیست و یکم رمضان

کفعمى از سید بن باقى نقل کرده که در شب بیست و یکم مى خوانى:

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ، وَاقْسِمْ لى حِلْماً یَسُدُّ عَنّى بابَ الْجَهْلِ، وَهُدىً تَمُنُّ بِهِ عَلَىَّ مِنْ کُلِّ ضَلالَهٍ، وَغِنىً تَسُدُّ بِهِ عَنّى بابَ کُلِّ فَقْرٍ، وَقُ وَّهً تَرُدُّ بِها عَنّى کُلَّ ضَعْفٍ، وَعِزّاً تُکْرِمُنى بِهِ عَنْ کُلِّ ذُلٍّ وَرِفْعَهً تَرْفَعُنى بِها عَنْ کُلِّ ضَعَهٍ، وَاَمْناً تَرُدُّ بِهِ عَنّى کُلَّ خَوْفٍ، وَ عافِیَهً تَسْتُرُنى بِها عَنْ کُلِّ بَلاءٍ، وَعِلْماً تَفْتَحُ لى بِهِ کُلَّ یَقینٍ، وَیَقیناً تُذْهِبُ بِهِ عَنّى کُلَّ شَکٍّ، وَدُعآءً تَبْسُطُ لى بِهِ الْإِجابَهَ فى هذِهِ اللَّیْلَهِ، وَفى هذِهِ السَّاعَهِ السَّاعَهِ السَّاعَهِ السَّاعَهِ یا کَریمُ وَخَوْفاً تَنْشُرُ لى بِهِ کُلَّ رَحْمَهٍ، وَعِصْمَهً تَحُولُ بِها بَیْنى وَبَیْنَ الذُّنُوبِ، حَتّى اُفْلِحَ بِها عِنْدَ الْمَعْصُومینَ عِنْدَکَ، بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرَّاحِمینَ.

خدایا درود فرست بر محمد و آل محمد و چنان بردباریى بهره ام کن که ببندد بر من دَرِ نادانى را و هدایتى به من ده که بر من منت نهد از رهانیدن از هر گمراهى و بى نیازیى به من بده که درهاى انواع فقر را به تمامى بر من ببندد و نیرویى به من ده که هرگونه سستى را از من بازگرداند و عزتى که از هر خوارى مرا گرامى دارى و رفعت مقامى که بدان وسیله مرا از هر پستى بلند کنى و امنیتى که بوسیله آن هر ترسى را از من دور کنى و تندرستى که بدان وسیله مرا از هر بلایى بپوشانى و دانشى که به آن هر یقینى را بر من مفتوح گردانى و یقینى که بدان وسیله هر شک و تردیدى را از من دور سازى و دعائى که اجابتش را بر من بگسترانى در همین امشب و در همین ساعت … … … … اى بزرگوار و ترسى به من بده که هر رحمتى را بدان وسیله بر من بگسترانى و مرا چنان خودنگهدار کن که همان حالت میان من و گناهان حائل شود و بدان وسیله در پیشگاه معصومین (و خود نگهداران) درگاهت رستگار باشم اى مهربانترین مهربانان.

شیخ کلینى روایت کرده که حضرت باقرعلیه السلام در شب بیست و یکم و بیست و سیّم دعا مى خواند تا نیمه شب و بعد از آن شروع مى نمود به نماز خواندن و بدانکه در هر شب از شبهاى این دهه غسل مستحب است و روایت شده که حضرت رسول صلى الله علیه وآله در هر شب این دهه غسل مى کرد و اعتکاف در این دهه مستحب است و فضیلت بسیار دارد و افضل اوقات اعتکاف است و روایت شده که مقابل دو حجّ و دو عمره است:

وَکانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ: اِذا کانَ الْعَشْرُ الْأَواخِرَ، اعْتَکَفَ فِى الْمَسْجِدِ، وَضُرِبَتْ لَهُ قُبَّهٌ مِنْ شَعْرٍ، وَشَمَّرَ الْمیزَرَ، وَطَوى فِراشَهُ.

رسم رسول خدا صلى اللّه علیه و آله چنان بود که چون دهه آخر ماه رمضان مى شد در مسجد معتکف مى شد و چادرى موئین برایش مى زدند و کمر را محکم مى بست و بستر خواب را جمع مى کرد.

ختم صلوات

شیخ مفید فرموده که در این شب صلوات بسیار بفرستد و سعى و کوشش کند در نفرین بر ظالمان آل محمد علیهم السلام و لعن بر قاتل امیرالمؤمنین علیه السلام روز بیست و یکم روز قتل حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام و مناسبت زیارت آن جناب و کلمات حضرت خضر علیه السلام که به منزله زیارت آن حضرتست در این روز.

روایت حمّاد بن عثمان از اعمال حضرت صادق علیه السلام در شبهای قدر

و روایت شده که در شب بیست و یکم حمّاد بن عثمان بر حضرت صادق علیه السلام وارد شد حضرت سؤال کرد که غسل کرده اى عرض کرد بلى فدایت شوم پس حضرت حصیرى طلبید و حمّاد را نزدیک خود طلبید و مشغول نماز شد و پیوسته آن حضرت نماز خواند و حمّاد نیز خود را به آن حضرت چسبانیده بود و نماز مى خواند تا از نمازهاى خویش فارغ شدند پس آن حضرت دعا کرد و حمّاد آمین گفت تا صبح طلوع کرد آن جناب اذان و اقامه گفت و بعض از غِلْمان خود را طلبید و پیش ایستاد و نماز صبح خواند در رکعت اوّل حمد و قدر و در دویّم حمد و توحید خواند و بعد از نماز مشغول به تسبیح و تحمید و تقدیس و ثناى بر خدا و صلوات بر پیغمبرصلى الله علیه وآله و دعا براى مؤمنین و مؤمنات و مسلمین و مسلمات شد پس سر به سجده نهاد و مقدار یک ساعت بجز نفس چیزى از آن جناب شنیده نشد پس از آن این دعا را خواند لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَالْاَبْصارِ تا آخر دعا که در اقبالست :

اَللّهُمَّ لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ مُقـَلِّبَ القـُلُوبِ وَالأَبْصارِ، لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ خالِقَ الخَلْقِ بِلا حاجَهٍ فیکَ اِلَیْهِمْ، لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ مُبْدِىءَ الخَلْقِ لا یـَنـْقـُصُ مِنْ مُلْکِکَ شَیْ‏ءٌ. لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ باعِثَ مَنْ فِی القـُبُورِ، لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ مُدَبِّرَ الأُمُورِ، لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ دَیّانَ الدِّینِ وَجَبّارَ الجَبابِرَهِ، لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ مُجْرِیَ الماءِ فِی الصَّخْرَهِ الصَّمّاءِ، لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ مُجْرِیَ الماءِ فِی النَّباتِ. لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ مُکَوِّنَ طَعْمِ الثـِّمارِ، لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ مُحْصِیَ عَدَدِ القـَطْرِ وَما تـَحْمِلُهُ السَّحابُ، لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ مُحْصِیَ عَدَدِ ما تـَجْرِی الرِّیاحُ فِی الهَواءِ، لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ مُحْصِیَ ما فِی البِحارِ مِنْ رَطْبٍ وَیابِسٍ، لّا إِلَهَ إِلاَّ أَنتَ مُحْصِیَ ما یَدِبُّ فِی ظُلُماتِ البِحارِ وَفِی أَطْباقِ الثـَّرى. أَسْأَلُکَ باسْمِکَ الَّذِی سَمَّیْتَ بِهِ نـَفـْسَکَ، أَوِ اسْتَأْثَرْتَ بِهِ فِی عِلْمِ الغَیْبِ عِنْدَکَ وَأَسْأَلُکَ بِکـُلِّ اسْمِ سَمّاکَ بِهِ اَحَدٌ مِنْ خـَلْقِکَ، مِنْ نَبـِیٍّ اَوْ شـَهیدٍ، اَوْ اَحَدٍ مِنْ مَلائِکـَتِکَ، وَاَسْألُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی إِذا دُعِیتَ بِهِ أَجَبْتَ، وَإِذَا سُئِلْتَ بِهِ أَعْطَیْتَ. وَأَسْأَلُکَ بِحَقـِّکَ عَلى مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ صَلَواتُکَ عَلَیْهِمْ وَبَرَکاتُکَ، وَبِحَقـِّهِمُ الَّذِی أَوْجَبْتـَهُ عَلى نَفـْسِکَ، وَأَنـَلْتـَهُمْ بِهِ فَضْلَکَ، أَنْ تـُصَلِّیَ عَلى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ، الدّاعی إِلَیْکَ بِاذْنِکَ، وَسِراجِکَ السّاطِعِ بَیْنَ عِبادِکَ فِی أَرْضِکَ وَسَمائِکَ، وَجَعَلْتـَهُ رَحْمَهً لِّلْعَالَمِینَ، وَنُوراً اِسْتـَضاءَ بِهِ المُؤْمِنُونَ، فَبَشَّرَنا بِجَزِیلِ ثـَوابِکَ، وَأَنـْذَرَنا الأَلیمَ مِنْ عَذابِکَ. أَشْهَدُ أَنَّهُ قَدْ جَاءَ بِالْحَقِّ مِنْ عِنْدِ الحَقِّ وَصَدَّقَ الْمُرْسَلِینَ، وَأَشْهَدُ أَنَّ الَّذِینَ کَذَّبُوهُ لَذَائِقُو الْعَذَابِ الْأَلِیمِ، أَسْأَلُکَ یا اَللهُ یا اَللهُ یا اَللهُ، یا رَبّاهُ یا رَبّاهُ یا رَبّاهُ، یا سَیِّدِی یا سَیِّدِی یا سَیِّدِی، یا مَوْلایَ یا مَوْلایَ یا مَوْلایَ. أَسْأَلُکَ فِی هذِهِ الغَداهِ أَنْ تـُصَلِّیَ عَلى مُحَمَّدٍ وَالِهِ وَأَنْ تـَجْعَلَنی مِنْ أَوْفـَرِ عِبادِکَ وَسائِلیکَ نَصِیباً، وَأَنْ تـَمُنَّ عَلَیَّ بِفـَکاکِ رَقَبَتِی مِنَ النّارِ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ. وَأَسْأَلُکَ بِجَمیعِ ما سَأَلْتـُکَ وَما لَمْ أَسْأَلْکَ، مِنْ عَظیمِ جَلالِکَ ما لَوْ عَلِمْتـُهُ لِسَأَلْتـُکَ بِهِ، أَنْ تـُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ، وَأَنْ تَأْذَنَ لِفَرَجِ مَنْ بِفَرَجِهِ فَرَجُ أَوْلِیائِکَ وَأَصْفِیائِکَ مِنْ خَلْقِکَ وَبِهِ تـُبِیدُ الظّالِمینَ وَتـُهْلِکـُهُمْ، عَجِّلْ ذلِکَ یا رَبِّ الْعَالَمِینَ، وَاعْطِنی سُؤْلِی یا ذَا الْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ فِی جَمیعِ ما سَأَلْتـُکَ لِعاجِلِ الدُّنْیا وَاجِلِ الاخِرَهِ. یا مَنْ هُوَ أَقـْرَبُ اِلَیَّ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ، أَقِلْنی عَثـْرَتی، وَأَقـْلِبْنی بِقَضاءِ حَوائِجی، یا خالِقی وَیا رازِقی، وَیا باعِثی، وَیا مُحْییَ عِظامی وَهِیَ رَمِیمٌ، صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَالِ مُحَمَّدٍ وَاسْتـَجِبْ لِی دُعائِی، یا أَرْحَمَ الرّاحِمِینَ.