بیوگرافی سیمین بهبهانی
سیمین بهبهانی که به “بانوی غزل” ایران شهرت دارد؛ یکی از چند چهره برجسته غزلسرای معاصر است که در سن ۸۷ سالگی فوت کرد. سیمین بهبهانی که شاعری خود را با سرودن دوبیتیهای رایج دهه ۱۳۳۰ تا ۱۳۴۰ که به دوبیتیهای نیمایی مشهور بود آغاز کرد، به تدریج پا به عرصه غزلسرایی گذاشت و با وارد کردن حال و هوایی تازه و نوآوریهای معنوی و صوری، خود را به عنوان چهرهای ممتاز در این نوع شعر مطرح کرد. شعرهای سیمین بهبهانی موضوعاتی همچون عشق به وطن، زلزله، انقلاب، جنگ، فقر، تنفروشی، آزادی بیان و حقوق برابر برای زنان را در بر میگیرند. سیمین بهبهانی چندان در این کار و خلاقیت های نوآورانه در عرصه غزل چیره دست بود که «نیمای غزل» لقب گرفت.

تصویر سیمین بهبهانی

simin-behbahani
سیمین خلیلی معروف به “سیمین بهبهانی” شاعر سرشناس ،روز ۲۸ تیر ۱۳۰۶ خورشیدی در در محله همتآباد تهران به دنیا آمد. او فرزند عباس خلیلی (شاعر و نویسنده و مدیر روزنامه اقدام) و نبیره حاج ملا علی خلیلی تهرانی است. عباس خلیلی دو هفته پس از ازدواج، به دلیل مخالفت با رضاشاه به مدت دو سال به کرمانشاه تبعید میشود. پس از بازگشت خلیلی، همسر جوانش که زندگی سیاسی و پرشور او را تاب نمیآورد به خانه پدری بازمیگردد و پس از دو سال کشمکش از او جدا میشود. پدر و مادر سیمین که در سال ۱۳۰۳ ازدواج کرده بودند، در سال ۱۳۱۰ از هم جدا شدند و مادرش با عادل خلعتبری (مدیر روزنامه آینده ایران) ازدواج کرد و صاحب سه فرزند دیگر شد.
سیمین بهبهانی زنی که از شاعران موفق زمان خود بود، در انجمن نسوان وطن خواه عضویت داشت و مدتی هم سردبیر روزنامه آینده ایران بود. به عضویت کانون بانوان و حزب دموکرات هم درآمد و به عنوان معلم زبان فرانسه در وزارت فرهنگ آن زمان (آموزش و پرورش) خدمت می کرد. سیمین بهبهانی مدتی در دبیرستانهای تهران به تدریس میپردازد و در اواخر دهه ۱۳۳۰ به دانشکده حقوق راه مییابد و در سال ۱۳۴۱ دوره این دانشکده را به پایان میرساند. خانم بهبهانی همچنین سال ها دبیر آموزش و پرورش بوده و شاگردان او خاطرات نیکی از او دارند.

جویبار وزن سیمین بهبهانی

عکس سیمین بهبهانی
سیمین هم خود ابتدا با حسن بهبهانی ازدواج کرد و با نام فامیلی همسر خود نام بردار شد و هر چند بعدتر با منوچهر کوشیار ازدواج کرد اما شهرت هنری خود را بر اساس نام خانوادگی همسر اول حفظ کرد. منوچهر کوشیار در سال ۱۳۶۳ درگذشت و در نزدیکی نوه اش در امام زاده طاهر به خاک سپرده شد. وی از این ازدواج دو پسر با نامهای علی و حسین، و یک دختر به نام امید دارد. ابوالحسن تهامی نژاد دوبلور و صداپیشه ایرانی، داماد اوست. خانم امید بهبهانی همسر ابوالحسن تهامی نژاد؛ دختر سیمین بهبهانی است.
بخوانید: بیوگرافی ابوالحسن تهامی نژاد
بخوانید: بیوگرافی امید بهبهانی دختر سیمین بهبهانی
سیمین بهبهانی پیش از انقلاب برای رادیو ترانه هم میسرود و خوانندگانی چون شجریان، الهه، گلپایگانی، داریوش، ایرج، عارف، سپیده، کورس سرهنگ زاده، رامش، عهدیه، سیما بینا، پوران، دلکش و مرضیه… سرودههای وی را خواندهاند. سیمین بهبهانی مدتی هم عضو شورای موسیقی رادیو و تلویزیون ملی ایران بود. وی همچنین تا هنگام مرگ ریاست افتخاری هیئت امنای کتابخانه صدیقه دولتآبادی را برعهده داشت.

Simin Behbahani
سیمین بهبهانی که به علت مشکلات تنفسی و قلبی در بیمارستان پارس تهران بستری بود؛ در ۱۵ مرداد ماه به کما رفت و در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان بستری شد و در نهایت سرانجام ساعت یک بامداد روز سه شنبه، ۲۸ مرداد ۱۳۹۳ خورشیدی برابر با ۱۹ اوت ۲۰۱۴ میلادی، در سن ۸۷ سالگی درگذشت. علت فوت سیمین بهبهانی؛ ایست قلبی و تنفسی است. پیکر او با حضور مردم و ادیبان و هنرمندان از مقابل تالار وحدت تشییع شد و در بهشت زهرا در مقبره خانوادگی و کنار پدرش به خاک سپرده شد.
در این مراسم حاضران بارها سرودهای «مرغ سحر» و «مرا ببوس» را با هم خواندند و در برخی مواقع با صدای دست، شعار «سیمین بهبهانی در دل ما میمانی» و «سیمین بهبهانی هویت ایرانی» را سر دادند.

مراسم خاکسپاری سیمین بهبهانی

مراسم خاکسپاری بهبهانی
جوایز و افتخارات سیمین بهبهانی
در ۱۳۷۸ سازمان جهانی حقوق بشر در برلین مدال کارل فون اوسی یتسکی را به سیمین بهبهانی اهدا کرد. در همین سال نیز جایزه لیلیان هیلمن / داشیل هامت را سازمان دیدبان حقوق بشر به وی اعطا کرد. در سال ۲۰۰۸ نخستین دوره جایزه بیتا برگزار و جایزه به سیمین بهبهانی اهدا شد. در هفتم شهریور سال ۱۳۹۲ (۲۹ اوت ۲۰۱۳) جایزه یانوش پانونیوش (Janus Pannonius) از سوی انجمن قلم مجارستان، در شهر پچ کشور مجارستان با حضور سیمین به وی اهدا شد. این جایزه شامل تندیس و پنجاه هزار پوند بود. در این مراسم، فرزانه میلانی مترجم آثار سیمین به زبان انگلیسی نیز حضور یافت

سیمین بهبهانی و مادرش

عکس سیمین بهبهانی

عکسی از سیمین بهبهانی
اشعار سیمین بهبهانی
سروده «چرا رفتی» با صدای همایون شجریان؛ توسط سیمین بهبهانی سروده شده است.
ترانه “دوباره می سازمت وطن” که توسط داریوش اقبالی خواننده ایرانی اجرا شده است نیز توسط سیمین بهبهانی سروده شد.
دوباره می سازمت وطن
دوباره می سازمت،وطن! اگرچه با خشت جان خویش
ستون به سقف تو می زنم اگرچه با استخوان خویش
دوباره می بویم از تو گل به میل نسل جوان تو
دوباره می شویم از تو خون به سیل اشک روان خویش
دوباره یک روزِ روشنا سیاهی از خانه می رود
به شعر خود رنگ می زنم زِ آبی یِ آسمان خویش
اگرچه صدساله مرده ام به گور خود خواهم ایستاد
که بردَرَم قلب اهرمن زِ نعره ی آن چنان خویش
کسی که «عظم رمیم» را دوباره انشا کند به لطف
چو کوه، می بخشدم شکوه به عرصه ی امتحان خویش
گرچه پیرم، ولی هنوز مجال تعلیم اگر بُوَد
جوانی آغاز می کنم کنار نوباوگان خویش
حدیث «حُبُّ الوَطَن» ز شوق بدان روِش ساز می کنم
که جان شود هر کلام دل چو برگشایم دهان خویش
هنوز در سینه آتشی به جاست کز تاب شعله اش
گمان ندارم به کاهشی زِ گرمی یِ دودمان خویش
دوباره می بخشی ام توان اگر چه شعرم به خون نشست
دوباره می سازمت به جان اگر چه بیش از توان خویش
غزل کولی
رفت آن سوار کولی با خود تو را نبرده
شب مانده است و با شب، تاریکی فشرده
کولی کنار آتش رقص شبانهات کو؟
شادی چرا رمیده؟ آتش چرا فسرده؟
خاموش مانده اینک، خاموش تا همیشه
چشم سیاه چادر با این چراغ مرده
رفت آنکه پیش پایش دریا ستاره کردی
چشمان مهربانش یک قطره ناسترده
در گیسوی تو نشکفت آن بوسه لحظه لحظه
این شب نداشت ــ آری ــ الماس خرده خرده
بازی کنان زگویی خون میفشاند و میگفت
روزی سیاه چشمی سرخی به ما سپرده
میرفت و گرد راهش از دود آه تیره
نیلوفرانه در باد پیچیده تاب خورده
سودای همرهی را گیسو به باد دادی
رفت آن سوار با خود، یک تار مو نبرده
همایون شجریان – رفت آن سوار کولی
همایون شجریان – چرا رفتی