حمله پانیک و بیماری پانیک چیست؟
واژه ی پانیک تلفظ فارسی واژه ی انگلیسی “Panic” به معنی هراس و وحشت است. بنابراین وقتی صحبت از حمله پانیک یا “Panic attack” می شود، به معنای شخص مبتلا شده به بیماری پانیک، بر اساس اضطراب و ترس درونی خود، دچار واکنش های خاص در بدن خود مانند تپش قلب، عرق کردن، احساس تنگی نفس و … می شوند که به این اتفاق حمله پانیک گفته می شود. حمله پانیک نوعی بیماری روانی از گروه اختلالات اضطرابی و معمولا در افرادی بروز می کند که در موقعیت های ترسناکی قرار گرفته اند که اثر آن موقعیت بعدها در بدن فرد با حس وحشت زدگی یا حمله پانیک روی می دهد و به همین دلیل گاهی با نام بیماری پانیک از آن یاد می شود و لازم است تا توسط متخصص درمان شود. حملات بیماری پانیک در بیشتر مواقع به صورت ناگهانی رخ می دهد و در اکثر این موارد عامل تحریک کنندهٔ اصلی مشخص نیست. همچنین بیشتر افرادی که به بیماری حمله پانیک مبتلا می شوند جوان هستند.
حمله پانیک معمولا زمان کوتاهی دارد و بعد از مدت کمی پایان می پذیرد اما شخصی که دچار حمله پانیک می شود، برای رسیدن به حالت نرمال باید مدت بیشتری را به استراحت بپردازد تا به حالت اول برگردد.
علائم حمله پانیک چیست؟
حمله پانیک معمولاً بیش از چند دقیقه طول نمیکشند و در این مدت علائم زیر می تواند برای بیمار اتفاق بیفتد هر چند که باید در نظر داشت علائم حمله پانیک بسیار گسترده است و می تواند علائم دیگری را نیز شامل شود وعلائم زیر از جمله علائم پرتکرار هستند :
- افزایش ضربان قلب (تپش قلب)
- عرق کردن
- سر درد
- سرگیجه
- احساس تنگی نفس
- نفس نفس زدن
- احساس فشردگی در قفسهٔ سینه (درد سینه)
- لرزش بدن
- وحشت کردن
- احساس از دست دادن تعادل
- احساس گیجی
- گرم شدن بدن به شکل سریع
- تهوع و استرس
- انقباض در ناحیه شکم
- حس دیوانه شدن
مدت زمان اوج علائم حمله پانیک حدودا ۱۰ دقیقه است و بعد از ۳۰ دقیقه به کلی ناپدید میشوند اما چیزی که بعد از حمله باعث نگرانی و اذیت فرد مبتلا میشود، ترس از اتفاق مجدد آن است.
گاهی علائم حمله پانیک به قدری شدید و گسترده است که فرد بیمار تصور می کند دچار سکتهٔ قلبی شده و احساس ترس از مردم نیز به او روی می آورد. ممکن است این اتفاق برای اکثر افراد چند مرتبه در طول زندگیشان رخ میدهد اما این چند بار محدود در طول کل زندگی دلیل بر ابتلا شدن به بیماری پانیک نیست و فقط در صورتی که تعداد این مراتب زیاد شد نیاز است تا برای تست ابتلا به اختلال بیماری پانیک نزد روانشناس بروید.
مبتلایان به اختلال حمله پانیک اغلب حمله های وحشت زدگی با زمینه موقعیتی نیز دارند. به این معنا که حمله ها بیشتر با قرار گرفتن در معرض یک عامل راه انداز موقعیتی ظاهر شوند، اما همیشه با آن همراه نیستند.
“حمله های وحشت زدگی وابسته به موقعیت” به آن دسته از حمله هایی گفته می شود که تقریبا همیشه و بلافاصله با قرار گرفتن در معرض یک عامل راه انداز موقعیتی ظاهر می شوند که البته این نوع از حمله ها شیوع کمتری دارند و در بیشتر حمله های پانیک عامل دقیق حمله مشخص نیست.
فراوانی و شدت حمله های وحشت زدگی بسیار متغیر است. برای نمونه،
- حمله پانیک مکرر و متوسط (برای مثال، یک بار در هفته که به طور منظم روی می دهد)
- بروز کوتاه مدت اما حمله های بیشتر (برای مثال، هرروز به مدت یک هفته)
- که با فواصل چندهفته یا چند ماه بدون رخداد حمله ها یا رخداد کمتر آنها (برای مثال، دوبار در هر ماه) به مدت چند سال از هم جدا می شوند.
- حمله های با نشانه محدود
- یعنی حمله هایی که با “حمله وحشت زدگی کامل” همانند هستند اما تعداد علائم و نشانه های کمتری دارند.
تشخیص بین حمله های وحشت زدگی و حمله های با نشانه محدود تا اندازه ای اختیاری است، اما حمله های وحشت زدگی کامل با بیمارگونی بیشتر همراه هستند. اکثر افرادی که حمله های با نشانه محدود دارند در طی سیر این اختلال در زمانی دچار حمله های وحشت زدگی کامل شده اند.
افراد مبتلا نگرانیها یا علایم خاصی درباره تلویحات یا پیامدهای ناشی از حمله های وحشت زدگی نشان می دهند. عده ای از این واهمه دارند که این حمله ها دال بر وجود یک بیماری نامعلوم و تهدید کننده مانند بیماری قلبی یا اختلال حمله ای در صرع باشد.
درمان بیماری پانیک چیست؟
روش های درمانی اصلی شامل دارو درمانی و روان درمانی است و استفاده از هیپنوتیزم و گیاهان دارویی نیز به عنوان مکمل درمان توصیه می شود. پرهیز از مواد غذایی که موجب تحریک و افزایش اضطراب بیمار می شود نیز به کاهش حملات کمک می کند. همچنین نوشیدن چای و قهوه بهتر است محدود شود و استفاده و مصرف بیش از حد شیرینی و شکر و غذاهایی نظیر فست فودها در بیماران مبتلا به بیماری پانیک اصلا توصیه نمی شود. همچنین مصرف بعضی از مواد غذایی نظیر لبنیات و میوه هایی نظیر موز و ماهی که سرشار از امگا ۳ می باشد و مکمل ب کمپلکس میتواند در روند کاهش حملات و بهبودی بیمار کمک کند.
در موج باز بخوانیم: