روستای پالنگان در استان کردستان که گویا پیش‌ترها، کوه‌های این منطقه، محل زندگی پلنگ‌هایی بوده که حالا دیگر نیستند، باعث نامگذاری پالنگان برای این روستا شده است. برخی دیگر هم می گویند پال در زبان کردی و محلی به معنی تکیه دادن بوده است و این روستا به دلیل شیب زیادی که دارد به نام پالنگان شناخته می شود.
لازم است بدانید مردم بومی روستا همان پالنگان را ترجیح می دهند و علاقه ای به نام پلنگان برای روستای خود ندارند.
پالنگان روستایی زیبا در استان کردستان از غرب کشور ایران با طبیعتی بکر مانند نگینی بر کوه های منطقه ی ژاورود این استان می درخشد. این نگین درخشنده با عبور رودخانه ای به نام تنگی ور از وسط آن به دو نیم تقسیم شده است. معماری پلکانی خانه های پالنگان جذابیت این همیشه زیبا را دو چندان می کند. دشت های گل لاله همچون یاقوت هایی سرخ رنگ در نزدیکی پالنگان هر بیننده ای را به وجد می آورد.
روستای پالنگان در استان کردستان یکی از جاذبه های گردشگری استان است که در ۱۵ کیلومتری شهر کامیاران و ابتدای منطقه اورامان قرار دارد. یکی از زیباترین روستاهای پله کانی با معماری ویژه وطبیعت متفاوت در فصول مختلف می‌باشد.
در ۸۰۰ متری روستا در دره زیبای “تنگیور” و در محل چشمه های پر آب، قلعه پالنگان وجود داشت که اکنون بقایای اتاق‌ها و پل های قدیمی آن پابرجاست. آثار به دست آمده از قلعه و بقایای پل های ساخته شده بر روی رودخانه، قدمت آن را به دوره پیش از اسلام می‌رساند.
قدمت روستای پالنگان در حدود ۳۰۰۰ سال پیش است؛ و تقریبا به دوره ی سامانی باز میگردد. این تاریخ با توجه به قبرهای قدیمی در برخی از گورستان های روستا و قلعه هایی که در اطراف روستا قد برافراشته اند اثبات شده است.
آب و هوای روستای پالنگان آن در فصل بهار معتدل و در تابستان گرم می باشد. آنچه همواره گردشگران را به سمت این روستا می کشاند طبیعتی سرسبز، دشت های گل لاله، چشمه هایی با آب گوارا، آبشارهای طبیعی زیبا، باغ های سرزنده و یک مسیر پیاده روی بی نظیر است که تجربه انجام آن لذتی وصف ناپذیر دارد
پالنگان یکی از روستاهای منطقه ژاورود از شهرستان کامیاران در استان کردستان از کشور ایران است که در حدود ۵۰ کیلومتری این شهرستان قرار دارد. جالب اینکه این روستا درست در دو طرف دره ای که رودخانه ای خروشان از وسط آن عبور می کند قرار گرفته و خانه های آن چیدمان پلکانی دارند. نام این دره و رودخانه عبوری از آن تنگی ور است. بخشی از آب رودخانه تنگی ور از آب زلال و گوارای چشمه های جوشان اطراف آن تامین می شود. تنگی ور حدود سیصد چهارصد متر جلوتر دست به دست رودخانه پرآب سیروان می دهد.
خانه های مردم پالنگان مانند نردبانی از پایین تا قسمت قابل توجهی از کوه را پوشش می دهد. آری معماری ساختمان ها در پالنگان به شکل پلکانی است، به طوری که حیاط یک خانه پشت بام خانه ی پایین تر است. جالب اینکه در ساخت اغلب این خانه ها به جز سنگ از هیچ مصالح دیگری استفاده نشده است.
زبان مردم پالنگان کردی و لهجه ی آنان اورامی است. در این روستا نیز مانند هر روستای کردزبان دیگری در ایام خاص مانند جشن های عروسی یا نوروز مراسم های خاصی برگزار می شود. از جمله ی این مراسم ها می توان به روشن کردن مشعل در بلندی های روستا، رقص و پایکوبی و اجرای موسیقی های سنتی اشاره کرد.
در فاصله ۸۰۰ متری جنوب شرقی روستای پالنگان در دره تنگیور و در محل چشمه های پرآب، قلعه ای به نام قلعه پالنگان قرار گرفته که هنوز آثار و بقایای اتاق ها، آتشکده ها و پل های قدیمی آن پابرجاست. آثار و یادمان های به دست آمده از این قلعه نشان می دهد که قدمت تاریخی پالنگان به دوران های کهن می رسد. این آثار که شامل یک لنگه دروازه از یک تخته سنگ بزرگ و پل های ساخته شده بر روی رودخانه است هنوز به جای مانده اند. چنانچه در تحفه ناصری آمده است: «این قلعه مدت ها محل سکونت امرای کلهر بوده است که بعدها خاندان مشهور اردلان آن را جزو قلمرو و متصرفات خود قرار داد و بر استحکامات آن افزوده و بناهای رفیع از مسجد و دکان ها و غیره بر آن می افزایند
کشک محلی، گیوه، روغن و عسل طبیعی از جمله سوغاتی های پالنگان هستند که در منطقه شهرت خاصی دارند. تهیه ماهی از واحد شیلات در کنار روستا نیز توسط مسافران صورت می گیرد. البته در فصل مناسب میوه هایی از جمله انار، توت فرنگی، هلو، زردآلو و انجیر نیز در این روستا قابل تهیه هستند.
گیوه بافی، جاجیم بافی و موج بافی از جمله صنایع دستی روستا به شمار می روند که زنان با عشق به آن مشغول هستند و محصولات شان را به گردشگران عرضه می کنند. موج یا رختخواب پیچ، دست بافته ای با طرح های متنوع است که ماده اولیه آن پشم است و در ماه های سرد سال به عنوان روانداز کاربرد دارد
