سجده سهو چیست؟
سجده سهو نوعی سجده است که برای جبران برخی اشتباهات؛ به شرطی که اشتباه از ارکان نماز نباشد؛ خوانده می شود. در واقع سجده سهو نشانی از اشتباهات سهوی است که عمدی در انجام آنها نبوده، اما ارکان نماز را هم شامل نمی شود. سجده سهو دو سجده است که دقیقا پس از اتمام نماز باید به جا آورده شود. یعنی به محض اینکه تشهد و سلام خوانده شد باید سجده سهو به جا آورده شود. فقهای اسلام برای مشخص کردن اینکه دقیقا چه مواردی به جای آوردن سجده سهو را واجب می کنند اختلاف نظر دارند اما مواردی که در نظر بیشتر فقها یکسان است شامل موارد زیر می شود :
- حرف زدن غیرعمدی در نماز
- فراموش کردن یک سجده
- گفتن غیرعمدی سلام نماز در جایی که نباید گفت. (به عنوان مثال در رکعت دوم نمازهای چهار رکعتی پس از تشهد، اشتباها سلام نماز هم خوانده شود.)
- شک بین رکعت چهارم و پنجم در نماز چهار رکعتی
فراموش کردن تشهد
برخی از فقهای اسلام نشستن غیرعمدی در جایی که نمازگزار باید بایستد و ایستادن غیرعمدی در جایی که باید بنشیند را هم از مواردی می دانند که شامل به جا آوردن سجده سهو می شود.
روش به جا آوردن سجده سهو چگونه است؟
برای به جا آوردن سجده سهو باید بلافاصله پس از پایان نماز نیت سجده سهوکرده و دو سجده به جا آورده شود و پس از دو سجده مجددا تشهد و سلام نماز دوباره خوانده شود. بیشتر فقیهان شیعه، معتقدند، سجده سهو با تکبیر (گفتن الله اکبر) شروع نمیشود اما به فتوای شیخ طوسی، پیش از انجام دادن سجده سهو باید تکبیر گفت.در مقابل صاحب جواهر دیدگاه شیخ طوسی را ضعیف شمرده و تکبیر را مستحب دانسته است.
احکام سجده سهو چیست؟
- در سجده سهو، باید اعضای هفت گانه (مواضع سجود) روی زمین قرار بگیرد.
- در شرط بودن طهارت و رو به قبله بودن در سجده سهو میان فقیهان اختلاف نظر است.
- سجده سهو، فراموش کردن رکن نماز را جبران نمیکند.
- وجوب سجده سهو، فوری است؛ یعنی بلافاصله پس از نماز باید انجام شود؛ اما برای کسی که سجده سهو را به جای نیاورده است، لازم نیست نماز را دوباره بخواند؛ بلکه تنها باید سجده سهو را به جا آورد و با طولانی شدن زمان، وجوب سجده سهو از بین نمی رود.
در موج باز بخوانیم: