سلامت روان چیست؟

سلامت روان که ترجمه ی کلمات انگلیسی “mental health” است،به واقعیتی در زمینه ی روح و روان انسان باز میگردد و کسی دارای سلامت روان است که بتواند هیجانات و فرایندهای درونی سالمی داشته باشد و بتواند از تفکر و توانایی‌ های خود استفاده کند، در جامعه عملکرد صحیح و کافی داشته باشد و نیازهای معمول زندگی روزمره خود را برآورده سازد.فردی که از سلامت روانی برخوردار است به طور معمول می‌تواند بر فشارهای معمول زندگی روزمره غلبه کند، دوستان و خانواده خوبی دارد و می‌تواند یک زندگی مستقل داشته باشد. در واقع کسی دارای سلامت روانی است که قدرت سازگاری و انطباق رفتاری و هیجانی بالایی داشته باشد و این با مفهوم کسی که بیمار روانی نیست متفاوت است. بیماری روانی به گروهی از بیماری ها گفته می‌شود که با تأثیر بر تفکر و رفتار باعث ایجاد ناراحتی برای فرد مبتلا یا ایجاد ناتوانی در وی می‌شوند. علت بیماری‌ های روانی به خوبی شناخته شده نیست ولی آنچه مسلم است این است که عوامل ژنتیک، استرس‌ های مختلف و نوع تعامل فرد با دیگران در ایجاد یا بروز آنها مؤثر است. افسردگی، اضطراب، وسواس، اختلال دو قطبی و اسکیزوفرنیا از جمله این اختلالات هستند. بنابراین بدون شک دوری از هرگونه استرس، به خصوص استرس های بی دلیلی که زندگی شهری و … برای انسان ایجاد می کنند و داشتن آرامش در زندگی اولین شرط سلامت روان است.

در اساسنامه سازمان جهانی بهداشت در مورد سلامت روان اینگونه آمده است که : «منظور از سلامت، حالت رفاه کامل جسمانی، روانی و اجتماعی است، نه صرفا فقدان بیماری یا علیلی». پس با اسناد به همین تعریف می توان گفت : «کسی که دارای سلامت روان است می تواند توانمندی‌ های خود را بشناسد،توانایی مقابله با استرس‌ های روزمره را دارد و در جامعه ای که حضور دارد مشارکت و فعالیت مفید و موثر دارد. در اصل بروز احساسات در شخصی که دارای سلامت روان است به‌گونه‌ ای نیست که در عین حال که احساس‌ هایش را سرکوب نمی کند، مهارگسیخته آنها را بروز نمی دهد.

اگر بخواهیم تعریفی سخت‌ گیرانه برای روان سالم مطرح کنیم باید فردی را در نظر بگیریم که از هر نظر هیچ‌گونه مشکلی نداشته باشد و در شرایطی هم که در معرض استرس‌های گوناگون قرار می‌گیرد حتی به‌طور موقت، دچار مشکل نشود.چنین افرادی علاوه بر اینکه از کیفیت زندگی خوبی برخوردارند و به خوبی زندگی می‌کنند، باید به سایر افراد در داشتن زندگی خوب کمک ‌کنند، در حالی که در جامعه امروزی، کمتر کسی را می‌توان یافت که با این تعریف، روان سالمی داشته باشد.

برای داشتن سلامت روان سعی کنید نکات زیر را جدی گرفته و عادت های مرتبط را در خود ایجاد کنید :

حفظ آرامش

در زندگی مدرن و صنعتی حفظ آرامش و عدم تاثیر گرفتن از استرس های ناشی از محیط و رفتارهای اجتماعی خود تخصص و دانش خاصی را می طلبد که تنها راه رسیدن به آن مطالعه و تمرین در حفظ آرامش و بها ندادن به موضوعات ای که در گذر زمان در مسیر زندگی انسان تاثیر به سزایی نخواهند داشت یا حتی به فراموشی سپرده خواهند شد، است. در یک کلام از عوامل استرس زا دوری کرده و نسبت به محیط های پراسترس بی توجه باشید و تعاملات خود را با انسان هایی که برای شما ایجاد استرس و حاشیه می کنند کم کنید.

مدیریت هیجان

توانایی کنترل و بروز مناسب احساسات و هیجان‌ های خود را تمرین کنید. نیازی نیست هیجاناتتان را سرکوب کنید اما در شیوه ی صحیح بروز آنها مطالعه کرده و توانایی خود را افزایش دهید.

شناخت صحیح (درک صحیح محیط اطراف)

یکی دیگر از خصوصیات ذهن سالم، شناخت است. منظور از شناخت، مجموعه‌ ای از توانایی‌ های مغز شامل هوشیاری، توجه و تمرکز، حافظه، زبان و… است که هر فردی با توجه به شرایط خود از آن بهره‌مند است. سالم بودن این توانایی‌ها تامین‌کننده و نشانگر بخشی از سلامت روان ما هستند. علاوه بر این سعی کنید درک صحیحی از محیط پیرامون خود، به دور از افکار، قضاوت ها و … برای خود بسازید که نه تنها باعث شناخت صحیح و عملکرد درست می شود، بلکه خود تقویت کننده ی آرامش درونی انسان است.