سویق چیست؟ + خواص سویق چیست؟

سویق چیست؟

سَویق در واقع به آرد گندم، جو و … می گویند. سویق آردى است که از در زمان الک کردن بلغور بدست می آید. در ایران قدیم سویق را “پِست” می نامیدند و هنوز هم در فرهنگ ایرانی جایگاه خاصی دارد. هر چند که امروزه نام سویق عوض شده و به آن “قاووت” یا “پوره” گفته می شود. در روایات بسیاری از امامان در خصوص مصرف سویق توصیه شده است به عنوان مثال در روایتی آمده است: “انما عمل بالوحی” یعنی سویق به سفارش وحی درست شده است. با استناد به توصیه های اکید به مصرف سویق و ویژگی ها و خواص آن میتوان گفت یکی از علل شیوع مشکلات استخوانی و ضعف، غفلت مردم از سویق است. فقط باید توجه داشت که آنچه در روایت توصیه شده است مصرف سویق همراه روغن زیتون است نه به شکل تفت داده که امروزه درست می شود (مثل آرد نخودچی و قوتو کرمانی). ولی در طب اسلامی سویق عبارت از؛ تفت داده آرد برخی حبوبات، بدین صورت که مثلا آرد گندم را تفت می دهند و سبوس گندم را نیز جداگانه تفت می دهند، بعد از الک کردن آنها را با هم مخلوط می کنند. (سویق گندم) سویق غذایی یهشتی و هدیه جبرئیل است. از ویژگی های سویق ارزان بودن، در دسترس بودن و خواص شگفت انگیز سویق در تقویت بدن و درمان بیماری ها است. در این مطلب از موج باز با طرز تهیه سویق، نحوه مصرف آن برای هر بیماری و دیگر نکات مهم آشنا می شوید.

سویق از هفت چیز به دست می آید :

گندم
جو
کنار
سیب
کدو
دانه انار
شلغم

البته در برخی منایع هم گقته شده است سویق از حبوباتی مانند ماش، نخود، عدس و لوبیا و غلاتی مانند گندم و جو به دست می‌آید و البته اشاره به اینکه به غیر از حبوبات و غلات می‌توان از میوه‌ هایی مانند سیب، به و کدو تنبل نیز سبوس تهیه کرد نیز شده است.

سویق گندم چیست؟

خواص سویق چیست؟

درمان ضعف و پوکی استخوان (مهمترین خاصیت سویق) : امام صادق (ع) می فرمایند: “السویق ینبت اللحم ویشد العظم؛ سویق باعث رویش گوشت و تقویت استخوان می شود.”
همه انواع سویق، طبع را مهار کرده، قی و دلشوره ای را که از صفرا زاده می شود، از میان می برد، رطوبت معده را خشک می کند.
در روایات در خصوص خواص سویق برای نوزاد اشاره شده است که پدر و مادر باید سویق بخورند تا بچه ها معلول و ضعیف نباشند. والدین حداقل دو هفته قبل از انعقاد نطفه سویق بخورند، و مادر دو هفته تا یک ماه بعد از انعقاد نطفه سویق بخورد، و برای بچه می توان از روز اول همراه شیر به او داد. ( اگر زن و شوهر حدود چهار هفته قبل از بارداری اقدام به مصرف سویق کنند، این کار سبب تولد نوزاد با بنیه قوی می‌شود. همچنین دادن مقدار کمی از سویق به همراه شیر نیز به نوزاد مفید است و ارزش غذایی بالاتری نسبت به شیر خشک دارد.)
سویق نقش موثری در حفظ سلامتی و تقویت بدن در کودکان در حال رشد، بزرگسالان و زنان باردار دارد.مصرف سویق در زنان باردار موجب تقویت مادر و جنین و مانع از تولد فرزند معلول می‌شود.
مصرف سویق برای زنان باردار و افرادی که دچار فقر آهن و کمبود فولیک اسید هستند، ضروری است و استفاده از سویق سبب دفع صفرا از بدن و بلغم از معده می‌شود.
اگر افراد سویق را به همراه خرما، شیر و عسل میل کنند برای تقویت بدن آن‌ها مفید است همچنین مصرف این معجون برای افرادی که حین راه رفتن دچار خستگی می‌شوند یا مبتلا به شکستگی و پوکی استخوان هستند مفید است.
از آنجایی که امروزه نان‌ها فاقد سبوس هستند بنابراین مصرف سویق که همراه با سبوس است و حاوی انواع گروه ویتامین‌های B و D است و نقش مؤثری در حفظ سلامتی بدن ایفا می‌کند.
سویق جو و گندم چاق‌ کننده است و بنابراین مصرف آن در کودکان و افراد لاغر و ضعیف ضروری است همچنین افراد باید برای تهیه سویق از ظرف مسی و سنگی استفاده کنند و به کار بردن ظرف آهنی برای تهیه سویق مناسب نیست.
اشخاصی که مشکل استخوانی دارند یا کسانی که از سویق به عنوان رژیم لاغری استفاده می‌کنند می‌توانند برای اثر بخشی بیشتر آن حدود سه تا ۷ بار قبل از تهیه گندم یا جو را بشویند، ولی برای حفظ تمامی خواص آن بهتر است سویق شسته نشود.
افزودن شکر سرخ یا عسل به همراه شیر و خرما سبب اثر بخشی بیشتر سویق می‌شود. افراد بزرگسال می‌توانند صبح‌ ها به اندازه دو قاشق غذا خوری از سویق را مصرف کنند، اما نوزادان باید مقدار کمی از آن را به همراه شیر و شکر سرخ استفاده کنند.
سویق جو لاغر کننده است، اما مخلوط سویق گندم و جو منجر به چاقی افراد می‌شود، مبتلایان به پوکی اسخوان می‌توانند سویق جو را به همراه سنجد میل کنند، زیرا سبب تقویت مغز استخوان می‌شود همچنین استفاده از آن در افرادی که دچار دیابت هستند نیز مفید هستند.
افراد برای تقویت عمومی بدن باید سویق را به مدت ۴۰ روز مصرف کنند، اما پس از سه روز آثار آن مانند افزایش انرژی و قدرت بدنی خصوصاً در شانه‌ها قابل مشاهده است، مصرف سویق برای افرادی که دارای مزاج گرم هستند و همچنین اشخاصی که ورم پرده حجاب حاجز (دیافراگم) را دارند، مناسب است همچنین بیماران در حین بیماری و دوران نقاحت و اشخاصی که دچار معلولیت و فلج هستند نیز می‌توانند از سویق استفاده کنند.
سویق به عنوان بهترین غذا در سحری برای روزه‌ داران توصیه می‌شود همچنین زنان شیرده می‌توانند از انواع سویق‌ها استفاده کنند. مصرف سویق در این گروه از افراد سبب ازدیاد شیر می‌شود همچنین برای رفع ترشی معده، پاکسازی و سالم ماندن روده مخصوصاً روده بزرگ مصرف سویق ضروری است.
سویق چاق کننده و استخوان ساز است.
سویق جو یکی از درمانهای دیابت است.
مقداری روغن زیتون روی سویق ریخته شود و مصرف شود افزایش جماع ، نازک کردن و زیباکردن پوست صورت (روغن فقط اضافه شود تفت داده نشود).
هضم کننده کله پاچه درصورتی که بعد از خوردن کله پاچه مقداری سویق خورده شود.
سویق شسته شده برای تقویت ساق پا مفیداست و لازم (مناسب کسانی که نمیتوانند راه بروند ،فوتبالیستها ، شکستگی استخوان ، پوکی استخوان و…)
برای خون دماغ سویق سیب بخورید.
اگر دوایی برای مسموم شدن باشد، بهتر از سویق سیب نیست.
برای عقرب و مارگزیدگی سویق سیب بدهید.
درمان خستگی زود رس و تقویت بدن با سویق : برای کسانی که خستگی زود رس دارند نیز عالیست ، سویق به شرطی که خوب تهیه شده باشد اثرش را دو سه روزه نشان میدهد مخصوصا خاصیت کنندگی اش تقویت را.

نشانه سویق خوب : هنگام مصرف احساس گرما میکنید مثل اینکه همین الان تهیه شده است.

سویق جو چیست؟

روایات در مورد خواص سویق و مصرف آن

امام صادق (ع) می فرمایند: شُربُ السَّویقِ بِالزَّیتِ ینبِتُ اللَّحمَ، ویشُدُّ العَظمَ، ویرِقُّ البَشَرَهَ، ویزیدُ فِی الباهِ.؛ سویق و روغن زیتون گوشت را می رویاند و استخوان را تقویت می کند و پوست را نازک می کند و عمل همبستر شدن را زیاد می کند.
امام صادق (ع) می فرمایند: اسقیه السویق والسکر فإنه ینبت اللحم ویشد العظم؛ به او (کودک) سویق با شکر بده، زیرا گوشت را می رویاند و استخوان را تقویت می کند. توجه داشته باشید که فقط در مورد کودکان سویق همراه با شکر خوب است و برای مردان خوب نیست چرا که طبع آن سرد است و قوای جنسی را می کاهد.
در روایتی از شخصی به نام خضر آمده است: کنت عند أبی عبد الله (ع) فأتاه رجل من أصحابنا، فقال له: یولد لنا المولود فیکون منه القله والضعف فقال: ما یمنژ من السویق؟! فانه یشد العظم و ینبت اللحم؛ نزد امام صادق (ع) بودم، مردی از اصحاب ما نزد امام آمد و عرض کرد فرزندان ما وقتی متولد می شوند نقص و ضعف دارند، امام فرمودند چرا سویق استفاده نمی کنید، زیرا استخوان را تقویت می کند و گوشت می رویاند.
در روایت دیگری آمده است: فقال لها أبو عبد الله (ع): مالی أری جسم ابنک نحیفا؟ قالت: هو علیل، فقال لها: اسقیه السویق، فانه ینبت اللحم ویشد العظم؛ امام به خانمی فرمودند چرا فرزندت این قدر لاغر و ضعیف است، زن جواب داد او معلول است، امام فرمودند به او سویق بده زیرا سویق گوشت را می رویاند و استخوان را تقویت می کند.
امام کاظم علیه السلام فرمودند: همانا سویق همراه با وحی از آسمان نازل شد : أَبو الْحَسَنِ مُوسَى ع یَقُولُ‏ إِنَّمَا نَزَلَ السَّوِیقُ بِالْوَحْیِ مِنَ السَّمَاءِ (المحاسن ج‏۲، ص۴۸۸، وفی الکافی (ط – الإسلامیه)، ج‏۶، ص۳۰۵ أُنْزِلَ بدل عن نَزَلَ)
در محضر امام صادق علیه السلام از سویق صحبت به میان آمد. حضرت فرمودند: همانا که مصرف سویق عمل کردن به وحی است. ذُکِرَ عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع السَّوِیقُ فَقَالَ إِنَّمَا عُمِلَ بِالْوَحْیِ‏ (المحاسن ج‏۲ ص۴۸۸، الکافی (ط – الإسلامیه)، ج‏۶، ص۳۰۵)
امام صادق علیه السلام فرمودند: سویق خوراک پیامبران است : أَبو عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: السَّوِیقُ طَعَامُ الْمُرْسَلِینَ أَوْ قَالَ طَعَامُ النَّبِیِّینَ‏ (المحاسن ج‏۲ ص۴۸۸، الکافی (ط – الإسلامیه)، ج‏۶، ص۳۰۵)
امام صادق علیه السلام فرموده است : بهترین سحری شما، سویق و خرما می باشد : افضل سحورکم السویق و التمر. (المحاسن ج۲ ص۴۹۰)
امام صادق علیه السلام: سویق، صفرا را از تن، و بلغم را از معده، کاملا جدا می کند و هفتاد گونه بلا را دور می کند.
اگر گرسنه باشی سویق تو رانگه می دارد و اگر سیر باشی غذایت را هضم می کند ،برای برسام (ورم پرده حجاب حاجز) مفید است و صالح برای آن است که غذای بیمار باشد.
سه کف دست آرد بو داده اگر صبح ناشتا بخورند سودا و بلغم را میخشکاندو چیزی از آن باقی نمیگذارد.
اگر سه بار شسته شود و از ظرفی به ظرفی ریخته شود تب را میبرد.

طرز تهیه سویق چیست؟

در حالت کلی باید آرد به‌ دست آمده از حبوبات و غلات را حدود ۲۰ دقیقه در حرارت کم و غیر مستقیم تفت دهند که این زمان برای سبوس حدود ۱۵ دقیقه است و از آنجایی که سبوس زودتر می‌سوزد و کیفیت خود را از دست می‌دهد، نباید با هم تفت داده شوند.

طرز تهیه سویق گندم

گندم را آسیاب می‌کنیم و سبوس و آرد آن را از هم جدا کرده و سپس آرد و سبوس را به طور جداگانه تفت داده و سبوس پس از اینکه تفت داده شد دوباره آسیاب و الک می‌شود و با آردی که قبلاً تفت داده شد، مخلوط می‌شود، همچنین افراد می‌توانند بعد از اینکه سبوس سرد (خشک) شد به آن مقداری روغن زیتون بیفزایند.

طرز تهیه سویق جو

سویق جو علاوه بر خاصیت غذایی ارزش غذایی نیز دارد و برای تهیه سویق باید سبوس و آرد به نسبت مساوی با هم ترکیب شوند همچنین اشخاص می‌توانند پس از سرد شدن سویق مقداری کمی روغن زیتون به آن اضافه کند، ولی باید توجه داشته باشند که روغن زیتون را یه هیچ عنوان هنگام تفت دادن به آن اضافه نکنند.

نحوه تفت دادن و درست کردن سویق

تفت دادن آرد حدود ۲ساعت یا بیشتر طول میکشد ولی سبوس کمتر از نیم ساعت تفت داده میشود لذا باید جدا تفت داده شود.در صورت تف دادن همزمان آرد گندم و سبوس، سبوس میسوزد.سبوس حاوی اقسام ویتامین دی میباشد که در سویق مقدار آن باید حداقل ۵۰ درصد باشد. (سبوس بدون تف دادن جذب نمیشود – عدم استفاده از سبوس باعث بیماری که منجر به مرگ میشود)

نکات مهم و قابل توجه در مصرف سویق (مضرات سویق چیست؟)

اشخاص توجه داشته باشند که باید از مصرف سویق به همراه آب خودداری کنند.
مردان نیز باید از مصرف شکر همراه سویق به طور اکید اجتناب کنند، زیرا سبب ضعف و ناتوانی جنسی آن‌ها می‌شود.
مردان بهتر است سویق را به همراه خرما، عسل و شیر نیز میل کنند.

انواع پرکاربرد سویق در طب اسلامی

سویق گندم
سویق جو
سویق برنج
سویق عدس
سویق سیب
سویق سنجد

انواع دیگر سویق

سویق گاورس
سویق کنار
سویق دانه انار
سویق کدوتنبل

خواص سویق عدس چیست؟

خواص سویق عدس از امام صادق علیه السلام:

تشنگی را از میان می برد.
معده را تقویت می کند.
درمان هفتاد درد در آن است.
صفرا را خاموش می کند.
درون را سردی می بخشد.
موقع سفر از شما دور نباشد.
برای خانمی که از شدت خونریزی حیض به حالت مرگ رسیده بود، فرموند: سویق عدس به او بدهید، پس خورد و خونریزی قطع شد و عافیت یافت.
به کسی که اسهال داشت فرمود: سویقی از برنج برگیرد و بخورد، و او اینکار را کرد و شکمش بسته شد.

خواص مخلوط سویق گندم و جو

اگر سویق گندم و جو را باهم مخلوط کنید هم تقویت کننده ست هم چاق کننده (بسیار مناسب کودکان ، افراد لاغر ، ضعیف و…)
نحوه مصرف ناشتا دو قاشق غذاخوری مصرف شود. (بیشتر هم میشود مصرف کرد…)

خواص سویق برای نوزاد

از همان روز اول میتوان به نوزاد سویق داد. (اما با توجه به شرایط متفاوت نوزادان در صورتی مشکل خاص یا موارد منع وجود دارد حتما قبل از مصرف با پزشک نوزاد مشورت شود)
با شیر قاطی شده و به نوزاد داده شود البته با احتیاط و به مقدار کم! نه دو قاشق غذاخوری (مثل سرلاک)

طریقه شستن سویق به چه صورت است؟

ابتدا روی سویق آب ریخته و مخلوط کنند و بگذارند تا ته‌نشین شود، سپس آب آن را خالی کنند یا آن را در پارچه‌ای بریزند و آب آن را جدا کنند. (سه یا هفت مرتبه این کار را انجام دهند) این کار نشاسته را از سویق جدا می‌کند و آنچه باقی می‌ماند مواد مفید مخصوصاً ویتامین‌های ب است.

آیا سمنو خواص سویق را دارد؟

سمنو هم از همین قبیل است و از غذاهای بسیار خوب و مقوی است. و با سویق درست می شود اگر به خوبی سویق آن را ساخته باشند و با سبوس باشد (در صورت استفاده از شکر خوب)- شکر نیشکر و اگر شکر قرمز باشد بهتر است

نحوه ی مصرف سویق

نحوه استفاده عمومی، در ناشتا دو قاشق غذاخوری بصورت خشک (بیشتر هم میشود مصرف کرد)، مگر در مواردی که روش آن آمده است.

برای نوزاد (از روز اول تولد) به مقدار کم با شیر مخلوط شود (شکر سرخ هم میتوان اضافه کرد).
بصورت مخلوط با روغن زیتون نیز استفاده میشود.
با خرما، شیر و عسل نیز میتوان استفاده کرد. (با عسل و روغن بصورت حلوا نیز درست میشود)
مصرف حداقل دو تا چهار هفته قبل از بارداری و بعد از آن. (جهت جلوگیری از ناقص الخلقه بودن و ضعف بچه)
افراد بیمار و تب دار باید بعنوان غذا از سویق استفاده کنند.
برای سلیقه های مختلف میتوان به آن شکر یا سماق اضافه کرد.
افراد بیمار باید بعنوان غذا استفاده کنند.
مصرف نم زده آن بهمراه شکر باعث قطع عطش میشود.