نماز ظهر عاشورا چند رکعت است؟ + طریقه خواندن

نماز ظهر عاشورا چند رکعت است؟

نماز ظهر عاشورا از صحنه هایی بود که در روز عاشورا ثبت شد و نمایان گر اهمیت حمد و ثنای پروردگار حتی در میدان نبردی به سختی و حساسیت کربلا بود. نماز ظهر عاشورا در کربلا نماز خوف بود. پس لازم است بدانیم نماز ظهر عاشورا چند رکعت است و به چه روشی خوانده شده است. امام حسین (ع) ظهر عاشورا در میدان جنگ نماز ظهر عاشورا را خواندند که نماز خوف نامیده می‌شود. نماز خوف مانند نماز مسافر دارای دو رکعت است و مانند نماز یومیه عادی، چهار رکعت ندارد. یعنی شخصی که در شرایط خواندن نماز خوف (مانند نماز ظهر عاشورا) قرار دارد، حتی در صورتیکه در وطن هم باشد باز باید نماز را دو رکعت بخواند چرا که اصل فلسفه نماز نبودن مجال کافی برای به جای آوردن هر ۴ رکعت است. از طرفی در نماز ظهر عاشورا (نماز خوف) اگر همه به نماز بایستند وضع دفاعی‌ لشکر به هم می‌خورد و به همین دلیل سربازان موظف هستند در حال نماز، نیمی در مقابل دشمن بایستند و نیمی به امام جماعت اقتدا کنند. امام جماعت نیز باید ابتدا یک رکعت را که خواند صبر کند تا آنها رکعت دیگر را بخوانند و بروند برای محافظت و نیم دیگر لشکر برای اقامه نماز بیایند. این در حالی است که امام همین طور منتظر نشسته یا ایستاده است. سربازان دیگر می‌ آیند و نماز خودشان را با رکعت دوم امام می‌خوانند.

نحوه خواندن نماز خوف که نماز ظهر عاشورا هم از این دسته نمازها بوده است

نماز خوف در واقع همان نماز یومیه است که مانند نماز مسافر به صورت شکسته خوانده می شود. قرآن کریم می‏فرماید:

وَاذا کُنْتَ فیهِمْ فَاقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاهَ فَلْتَقُمْ طائِفَهٌ مِنْهُمْ مَعَکَ وَلْیَأْخُذُوا اسْلِحَتَهُمْ فَاذا سَجَدُوا فَلْیَکُونُوا مِنْ وَرائِکُمْ وَلْتَأْتِ طائِفَهٌ اخْری‏ لَمْ یُصَلُّوا فَلْیُصَلُّوا مَعَکَ وَلْیَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَاسْلِحَتَهُمْ…

و چون (ای پیامبر(صلی الله علیه واله)) میان مؤمنان (رزمندگان) هستی و برای آنها نماز به پا می کنی، گروهی از آنها با تو بایستند و سلاح های خویش را برگیرند، و چون سجده کردند، عقب دار شما شوند گروهی دیگر که نماز نخوانده‏ اند، بیایند و با تو نماز گزارند. آنها باید وسایل دفاعی و سلاح هایشان را (در حال نماز) با خود حمل کنند.

شرایط نماز خوف چهار چیز است:

دشمن در جهت مخالف قبله مستقر باشد.
برای مسلمانان بیم ‏آن باشد که اگر تمام لشگریان با هم برای خواندن نماز بایستند، دشمن به آنان حمله کند.
تعداد نفرات مسلمانان بحدّی باشد که اگر دو فرقه شوند، یکی از آن دو فرقه یارای مقاومت با دشمن را داشته باشند.
احتیاج به بیشتر از دو دسته کردن نمازگزاران نباشد.

پس برای خواندن نماز خوف ابتدا امام جماعت، لشکریان را دو دسته می کند :

یک گروه را در مقابل دشمن قرار می‏دهد دسته دوّم را برای اقتدا کردن به نماز فرا می‏خواند
یک رکعت را با این نمازگزاران می خواند
پس از برخاستن، رکعت دوم را تا آن حدّ طول می‏دهد که گروه دیگری که قبلًا در مقابل لشگریان دشمن قرار داشتند، جهت اقتدا به او می‏ آیند
پس از رسیدن، آن دسته تکبیر گفته و با امام به رکوع می‏روند و پس از سجود، امام برای تشهد می‏نشیند
سپس نمازگزاران جهت انجام دادن رکعت دوم بر خاسته رکعت دوم را تمام‏ می‏ کنند
پس از تشهد به امام که تشهد را برای رسیدن دسته دوم طول داده می ‏پیوندند و با امام جماعت نماز را تمام می‏کنند.

در نماز سه رکعتی امام مخیر است که با گروه اول یک رکعت و با گروه دوم دو رکعت نماز را جماعت بخواند و یا به عکس با گروه اول دو رکعت و با گروه دوم یک رکعت.

شهید ثانی (ره) در شرح لمعه چنین اضافه می ‏کند که : «در این نماز اگر امکان قرائت و ایماء در رکوع و سجود، در هر رکعت نباشد، به جای همه اعمال بعداز نیت و تکبیر فقط ذکر تسبیحات اربعه «سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر» را بگوید و سپس تشهد گفته، نماز را سلام دهد.»

نحوه به شهادت رسیدن یاران امام حسین و خود ایشان در روز عاشورا به چه صورت بود؟

امام حسین (ع) پس از اقامه نماز صبح، صفوف نیروهای خود که شامل ۳۲ تن سواره و ۴۰ تن پیاده بود را منظم کرد. سپس امام حسین (ع) برای اتمام حجت، سوار بر اسب شد و همراه با گروهی از یاران به سوی لشکر دشمن پیش رفت و آنان را موعظه نمود و پس از سخنان ایشان زهیر بن قین آغاز به سخن کرد و از فضایل حسین (ع) گفت و به موعظه پرداخت. یکی از تاثیرگذارترین وقایع صبح عاشورا کناره گیری حر بن یزید ریاحی از لشکر عمر بن سعد و پیوستن به اردوگاه امام حسین (ع) است.در ابتدای جنگ، حملات به صورت گروهی انجام شد و براساس بعضی روایات تاریخی، تا ۵۰ تن از یاران امام، در اولین حمله به شهادت رسیدند. پس از آن، یاران امام حسین (ع) به صورت فردی و یا دو نفری به مبارزه با لشکر عمر سعد می رفتند و اصحاب امام حسین (ع) اجازه نمی‌دادند کسی از سپاه دشمن به امام حسین (ع) نزدیک شود. ابتدا تمام یاران غیر هاشمی امام حسین (ع) به میدان نبرد رفتند و همگی شهید شدند. پس از شهادت اصحاب غیر هاشمی امام حسین (ع) در صبح و بعداز ظهر روز عاشورا، یاران بنی‌ هاشمی امام حسین(ع) برای نبرد پیش آمدند. اولین کسی که از قبیله بنی هاشم اجازه رفتن به میدان نبرد را از امام حسین (ع) طلبید و به شهادت رسید، علی اکبر بود و پس از او دیگر خاندان امام نیز یکی پس از دیگری به میدان رفتند و به شهادت رسیدند. ابوالفضل العباس (ع) در روز عاشورا پرچمدار سپاه و محافظ خیمه‌ ها بود و او نیز در نبرد با نگهبانان شریعه فرات به شهادت رسید. پس از شهادت تمام یاران قبیله بنی‌ هاشم، امام حسین (ع) عازم نبرد شد، اما از سپاه کوفه تا مدتی کسی برای رویارویی با آن حضرت پا پیش نمی‌نهاد. در میانه نبرد، علیرغم تنهایی حسین (ع) و زخم‌ های سنگینی که بر سر و بدن او وارد شده بود، حسین (ع) بی‌مهابا شمشیر می‌زد. پیادگان تحت امر شمر بن ذی الجوشن،امام حسین (ع) را احاطه کردند ولی همچنان پیش نمی‌آمدند و شمر آنها را به حمله تشویق می‌کرد. شمر به تیراندازان دستور داد امام را تیرباران کنند. از فراوانی تیرها، بدن امام پر از تیر شده بود. امام حسین (ع)، عقب کشید و آنان در برابرش صف بستند. جراحات وارده و خستگی ناشی از جنگ، امام حسین (ع) را به شدت کم توان کرده بود از این رو ایستاد تا اندکی استراحت کند. در این هنگام، سنگی به پیشانی‌ اش اصابت کرد و خون از آن جاری شد. همین که امام خواست با لبه پیراهن، خون از صورتش پاک کند تیر سه شعبه و مسمومی به سویش پرتاب شد و بر قلبش نشست. مالک بن نُسَیر، با شمشیر، چنان ضربتی بر سرِ امام حسین(ع) زد که بند کلاه‌ خود امام، پاره شد و مردی به نام زرعه بن شریک تمیمی نیز ضربتی سخت به شانه چپ امام زد. سنان بن انس هم تیری به گلوی او زد. سپس صالح بن وهب جعفی (به نقلی سنان بن انس) پیش آمد و چنان با نیزه بر پهلوی امام حسین (ع) زد که با گونه راست از اسب به زمین افتاد. شمربن ذی الجوشن با گروهی از سپاهیان عمر سعد از جمله سنان بن انس نخعی و خولی بن یزید اصبحی، به سوی امام حسین (ع) آمدند. شمر آنان را به تمام کردن کار امام حسین (ع) تشویق کرد اما کسی نمی‌ پذیرفت. او به خولی بن یزید دستور داد تا سر امام حسین (ع) را جدا کند. وقتی خولی وارد گودال قتلگاه شد دستش لرزید و لرزه بر اندامش افتاد و نتوانست این کار را انجام دهد. شمر و به نقلی سنان بن انس از اسب پیاده شد و سر امام حسین (ع) را جدا کرد و به دست خولی داد.

اعمال روز عاشورا

شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان اعمال روز عاشورا را شامل موارد زیر بیان کرده است :

خودداری از خوردن و آشامیدن اما بدون قصد روزه : شایسته است شخص در این روز مشغول کاری از کارهای دنیا نگردد و غمگین باشد و این امر در نحوه پوشش و خوراکش نمایان باشد.
زیارت عاشورا : این روز را بر امام حسین (ع) عزاداری کند و آن حضرت را زیارت کند (به زیارت عاشورا).
خواندن هزار مرتبه توحید
خواندن دعای عشرات
فرستادن هزار مرتبه لعن بر قاتلان سید الشهدا