پروپوزال چیست؟ + نحوه نگارش پروپوزال چیست؟

پروپوزال چیست؟ (پروپوزال – Proposal : طرح پیشنهادی)

پروپوزال یا طرح پیشنهادی ، پیش نویس پ‍ژوهشی است که شما می بایست برای اخذ مدرک تحصیلی خود انجام دهید. در پروپوزال ، شما به معرفی موضوعی که برای پایان نامه خود انتخاب کرده اید، اهمیت موضوع انتخابی تان ، ذکر کردن کارهای پ‍‍ژوهشی خود (اگر در گذشته در این باره پژوهشی انجام داده باشید) ، روش یا روش هایی که در پژوهش از آن ها در طرح پژوهشی خود استفاده خواهید کرد و نتایجی که فکر می کنید از تحقیق خواهید گرفت می پردازید. پس میتوان گفت پروپوزال ، پیش نویس طرح تحقیقی توجیهی است که بر مبنای علاقمندی و پ‍ژوهش های فرد متقاضی (دانشجو) ، مبتنی بر فرضیه های علمی و استنتاجات تحقیقاتی تهیه میشود و بر این اصل دانشجو می تواند شاخه تحقیقی و میزان سابقه فعالیت قبلی و نتایج حاصله را اعلام نماید. طرح پیشنهادی (پروپوزال)، مهم ترین و اصلی ترین بخش یک کار تحقیقی و پژوهشی است، پروپوزال (Proposal) اصل تحقیق نیست، بلکه طرح اولیه و طرح پیشنهادی تحقیق است، دقیقا مشابه پیشنهاد برای ساخت یک ساختمان، که توسط ارشیتکت (پژوهشگر یا محقق) ارکان اصلی آن طراحی و محاسبه شده و به صورت نقشه و ماکت ساختمان در می آید و چنانچه یک مهندس خبره (استاد راهنما) به آن نگاه کند، می تواند ساختمانی را ( پژوهشی را) که بر اساس این نقشه شکل می گیرد، از قبل برای خود تجسم کند. پژوهشگری که قصد تحقیق دارد، ابتدا باید برای پژوهش مورد نظر خود طرح تحقیق بنویسد. طرح تحقیق در واقع نقشه انجام تحقیق است و راهنمای محقق برای عملیاتی کردن و اجرای تحقیق است.
هر چند انتخاب موضوع و فرایند تهیه و تکمیل یک پروپوزال به راحتی و در مدت زمانی کوتاه انجام می شود، ولی باید توجه داشت که پروپوزال در واقع پیشنهادیه تحقیق بوده و به منزله نقشه های محاسباتی ساختمان است، لذا چنانچه با دقت و با محاسبات دقیق طراحی گردد، پژوهشگر در انجام مراحل بعدی با مشکل اساسی روبرو نخواهد شد. به عبارت دیگر چنانچه دانشجوئی عنوان پژوهش خود را درست انتخاب کرده باشد و تمامی ارکان و اجزاء پروپوزال به ویژه طرح مسئله، اهمیت و ارزش تحقیق، تاریخچه مطالعات، اهداف، سئوالات، فرضیه ها و روش و مراحل انجام تحقیق را به طور دقیق و کامل تهیه کرده باشد، در انجام پژوهش با مشکلاتی از جمله سر درگمی و ابهام روبرو نخواهد شد، به طوری که گفته می شود پژوهشگری که طرح تحقیق خود را به طور دقیق، روشن و کامل نوشته، به نظر می رسد بیش از ۵۰ درصد رساله یا پایان نامه خود را تهیه کرده است.

نحوه نگارش پروپوزال چیست؟

در نوشتن پروپوزال باید به معرفی موضوعی که برای پایان نامه خود انتخاب کرده اید، توضیح اهمیت آن موضوع، ذکر پ‍‍ژوهش هایی که در گذشته در این باره صورت گرفته نتایجی که فکر می کنید از تحقیق خواهید گرفت، روش یا روش هایی که در پژوهش از آن ها بهره خواهید گرفت، منشور و قالب بندی شکل پروپوزال بنا بر هدفی که از آن دارید و یا به مقتضای رشته تحصیلی شما است بپردازید. پروپوزال همواره باید شامل عنوان بندی ها و بخش های زیر باشد :

موضوع تحقیق ( Project Title )
- ذیل این عنوان باید عنوان دقیق تحقیق را ذکر نمایید. برای مثال : Project Title: Women Role in Southeast Thailand
توضیح موضوع و اهمیت آن ( Importance and Statement of Topic )
- در این بخش باید جوانب موضوع ، چگونگی ارتباط آن با رشته تحصیلی مورد نظر و اهمیت موضوع به لحاظ علمی و کاربردی را توضیح فرمایید.
ادبیات تحقیق و پژوهش های مرتبط ( Review of Literature and Relevant Topics)
- باید توضیح مختصری درباره تحقیقاتی که پیش از شما روی این موضوع و موضوعات نزدیک به آن انجام شده بدهید. در این بخش در واقع باید به ذکر پژوهش هایی بپردازید که شما قصد دارید یافته های آن ها را تکمیل و اشتباهات آن ها را رفع و یا نتایج آن ها را رد نمایید.
اهداف و فرضیه ها ( Aims and Hypothesizes )
- در این قسمت به ذکر نتایجی بپردازید که فکر می کنید از تحقیق می توانید بگیرید. هدف , سمت حرکت و مقصود از تحقیق را توضیح دهید.
روش ها و ابزار های تحقیق ( Methodology )
- توضیح دهید که در انجام پروژه از چه روش هایی سود برده اید و چه ابزارهایی را برای رسیدن به اهداف تحقیق خواهید داشت.
منابع( References )
- فهرستی از منابعی که فکر می کنید از آن ها استفاده خواهید نمود و به کار شما مرتبط است را بترتیب نام منظم کنید.

نکات مهم در تهیه پروپوزال

شروع پروپوزال

پروپوزال را با موضوع شروع نکنید، بلکه عنوانی مانند مثال زیر را در روی جلد بیاورید و بعد متن پروپوزال را بنویسید :

مثال :

A PhD / Master Dissertation Proposal Presented to

The Department of Gerontology

Faculty of Gerontology

University Putra Malaysia

By : Maryam Mobini

تیتر پروپوزال

نکات زیر را در مورد انتخاب و نگارش تیتر پروپوزال رعایت نمایید :

سعی کنید موضوع روشن و ساده باشد.
عنوان پروژه را به صورت خلاصه ای فشرده از آن چه در ذهن دارید در نظر بگیرید. سعی کنید با همان یک جمله عنوان پروژه بتوانید منظور اصلی تحقیق و هدف هایتان را به خواننده منتقل کنید. عنوان کار شما باید کاملاً مشخص کند که شما می خواهید چه چیز را و در چه شرایطی مطالعه نمایید.
در جمله بندی عنوان پروژه دقت کنید تا چیدمان آن طوری باشد که آن چه اصل موضوع تحقیق شماست از فرع آن قابل تشخیص باشد.
سعی کنید کلمات اضافی را از عنوان پروژه حذف کنید.

هدف پروپوزال

در رابطه با هدف تحقیق و موضوعی که برای مطالعه انتخاب کرده اید (Objectives) دقت کنید که در رابطه کامل با هم باشند و در نوشتن پروپوزال سعی نمایید که این رابطه را به خوبی نمایش دهید.

انتخاب روش تحقیق

در زمینه چگونگی انتخاب روش تحقیق نیز ، وضع به همین ترتیب است. سعی کنید مناسب ترین ، عملی ترین ، علمی ترین روش را برای تحقیق انتخاب فرمایید.

بخش بندی مناسب پروپوزال

پروپوزال را منظم و با بخش بندی مناسب آماده کنید. سعی کنید مرز بین عنوان ها مشخص و مطالب را بر روی ۱ روی کاغذ A4 تایپ نمایید.

ویژگیهای ساختاری پروپوزال

حجم پروپوزال باید برای دوره های کارشناسی ارشد حداقل ۵ صفحه و برای دکتری حداقل ۸ صفحه باشد.

در این میان حداقل یک صفحه به ادبیات تحقیق و حداقل یک صفحه به منابع تحقیق اختصاص دهید و سعی کنید از منابع جدید و به روز استفاده کرده و همه ی منابع فارسی زبان نباشند.
فونت استاندارد برای پروپوزال Times and New Romans با سایز ۱۲ میباشد.
از نوشتن موارد اضافه در پروپوزال ، مثل پیش گفتار و مقدمه و عرض ارادت برای استاد راهنما و غیره ، خودداری کنید.
در مورد نگارش انگلیسی، درباره متن پروپوزال با یک مترجم و یا کسی که انگلیسی ادبی را به خوبی می داند مشاوره نمایید.
- متن پروپوزال باید به لحاظ علمی و ادبی هیچ غلطی نداشته باشد.

بررسی و ارزیابی علمی شما در واقع از طریق پروپوزال است در نتیجه پروپوزال خود را با جدیت آماده کنید و تمام تلاش و دانش خود را برای تنظیم دقیق آن به کار بندید.