معنی پولیگامی چیست؟
پولیگامی واژه ای انگلیسی (Polygamy) با ریشه در یونانی قدیم است که به معنی چند همسری یا چند کامی است.در واقع برحسی ادیان مختلف در دنیا، پولیگامی وضعیتی است که در آن زن یا مرد بیش از یک همسر دارند. یعنی براساس اعتقادات و دین و مذهب اشخاص، چندهمسری شامل دو نوع چند زنی و چند شوهری میشود که چند زنی واژه ای آشنا در دین اسلام است. به این معنا که مرد بیش از یک زن داشته باشد که البته در قانون مدنی برخی کشورهای مسلمان ممنوع است و در صورتیکه مرد بخواهد همسر دیگری داشته باشد باید از همسر فعلی خود حتما طلاق بگیرد. اما مفهوم پولیگامی به معنی چند شوهری حالتی است که زن به طور همزمان دو شوهر یا بیشتر داشته باشد. چند شوهری بسیار کمتر از چند زنی معمول است و در گذشته، در نپال، مغولستان و نیز در عربستان پیش از اسلام، چندشوهری وجود داشته است و امروزه نیز در بین توداهای جنوب هند و تبت و قوم موسو در چین وجود دارد. چند شوهری در اسلام، یهودیت، مسیحیت و آیین زرتشت جایز دانسته نمیشود.
چند همسری در مسیحیت (جز برخی فرقهها مثل مورمون ها) مًمنوع است؛ در حالی که در هندوگرایی، یهودیت و اسلام، چندزنی با شرایط خاص جایز شمرده میشود.در بیشتر کشورهای توسعه یافته زندگی زناشویی فقط به صورت تک همسری است و مرد یا زن به طور قانونی نمیتوانند در یک زمان با بیش از یک نفر ازدواج کنند (مانند کشور ترکیه که کشوری مسلمان هم هست). اما چند همسری هنوز جایگاه خود را در بسیاری از جوامع و فرهنگ ها حفظ کرده است.
در قران به صراحت آمده که مردان اجازه داشتن چهار زن را دارند اما با یک شرط بسیار مهم و آن اینکه : «بایستی بین آنها به عدالت رفتار شود و در آیات دیگری از قرآن اشاره شده است که شما هرگز نمی توانید عدالت را برقرار کنید».
آیه ۳ سوره نساء :
«وَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا فِی الْیَتَامَىٰ فَانْکِحُوا مَا طَابَ لَکُمْ مِنَ النِّسَاءِ مَثْنَىٰ وَثُلَاثَ وَرُبَاعَ ۖ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَوَاحِدَهً أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ ۚ ذَٰلِکَ أَدْنَىٰ أَلَّا تَعُولُوا»
و اگر بترسید که مبادا درباره یتیمان (ازدواج با دختران یتیم) مراعات عدل نکنید پس آن کس از زنان را به نکاح خود درآرید که شما را نیکو (و مناسب با عدالت) است: دو یا سه یا چهار (نه بیشتر) و اگر بترسید که (چون زنان متعدّد گیرید) راه عدالت نپیموده و به آنها ستم میکنید پس تنها یک زن اختیار کنید و یا چنانچه کنیزی دارید به آن اکتفا کنید، که این نزدیکتر به عدالت و ترک ستمکاری است.
آیه ۱۲۹ سوره نساء :
وَلَنْ تَسْتَطِیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَیْنَ النِّسَاءِ وَلَوْ حَرَصْتُمْ ۖ فَلَا تَمِیلُوا کُلَّ الْمَیْلِ فَتَذَرُوهَا کَالْمُعَلَّقَهِ ۚ وَإِنْ تُصْلِحُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ غَفُورًا رَحِیمًا
شما هرگز نتوانید میان زنان به عدالت رفتار کنید هر چند راغب و حریص (بر عدل و درستی) باشید، پس به تمام میل خود یکی را بهره مند و آن دیگر را محروم نکنید تا او را معلّق و بلا تکلیف گذارید. و اگر سازش کنید و پرهیزکار باشید همانا خدا بخشنده و مهربان است.
پیامبر اسلام هم زنان متعددی داشته که البته در مورد تعداد آنها اختلاف است. مرد نیازی به کسب اجازه از همسر خود برای ازدواج مجدد ندارد اما برخی فقها (به ویژه در مذهب مالکی) معتقدند که زن میتواند در هنگام ازدواج شرط ضمن عقد کند که شوهرش زن دیگری نگیرد و آنگاه شوهر اجازه چنین کاری را نخواهد داشت.
رواج عقاید سکولار در سالهای اخیر مقبولیت چندزنی را در بین بسیاری از جوامع مسلمان زیر سؤال بردهاست. جمهوری آذربایجان، ترکیه و تونس تنها کشورهای با اکثریت مسلمان هستند که چندزنی را ممنوع کردهاند. امروزه چندزنی در عربستان سعودی، و برخی مناطق غرب آفریقا و شرق آفریقا رایج است و در سودان رئیسجمهور عمر البشیر در سال ۲۰۰۱ مردان را برای افزایش جمعیت کشور تشویق به چندزنی کرد. برخی کشورها مثل لیبی، مراکش و ایران اخذ رضایت همسر اول را برای ازدواج مجدد مرد ضروری اعلام کردهاند.
در موج باز بخوانیم :