كار نيكو كردن از پر كردن است یعنی چه؟

معنی ضرب المثل کار نیکو کردن از پر کردن است چیست؟

ضرب المثل کار نیکو کردن از پر کردن است برگرفته از داستان ” بهرام گور و کنیزک چینی ” در “قسمت بهرام نامه” یا “هفت پیکر نظامی” است. داستان بهرام و کنیزک در هفت پیکر نظامی اینگونه آمده است:

“آورده‌اند که در زمان‌های گذشته، بهرام یکی از پادشاهان ساسانی، فردی قدرتمند و جسور بود و کشورگشایی‌ های بسیاری را انجام داد. روزی بهرام به یکی از ندیمه‌ های خود که زنی بسیار جذاب و خوش‌ چهره از کشور چین بود، گفت : اگر مایل هستید فردا با هم به شکار برویم؟ ندیمه پیشنهاد بهرام را قبول کرد و برای شکار به جنگل رفتند. آن روز بهرام تعدادی گورخر را شکار کرد. تمام افرادی که همراه او بودند جز کنیزش، از حرفه و تیزهوشی‌ اش در شکار کردن تعریف کردند. بهرام به فکر فرو رفت که چرا ندیمه‌ اش سخنی نگفت و از مهارت او در شکار تعریف نکرد!

در همین فکر بود که چشمانش به گور خری افتاد. رو به کنیزش کرد و گفت: من قصد دارم که آن گورخر را برای تو شکار کنم. کافی است امر بفرمایی تا به هر صورتی که تو دوست داری این کار را انجام دهم. آن دختر که فوق‌ العاده مغرور بود لبخندی زد و گفت:

باید که رخ برافروزی … سر این گور در سمش دوزی

بهرام با کمی تامل مهره‌ای را داخل کمانش قرار داد و به سمت گورخر نشانه گرفت و پرتاب کرد. مهره داخل گوش گور خر فرو رفت و گور خر بیچاره پایش را بلند کرد تا گوشش را بخاراند. در همان لحظه کنیزش نیش‌ خندی زد و گفت: انسان اگر در هر شغل و حرفه‌ ای تمرین کند، مطمئنا قوی و ماهر می‌شود. چرا که کار نیکو کردن از پرکردن است. بهرام با شنیدن این سخن بسیار عصبانی شد و به یکی از مامورانش دستور داد تا دست و پای کنیز را ببندد و سرش را از تنش جدا کنند. دختر گستاخ با شنیدن فرمان پادشاه از ترس می‌ لرزید و به آن مامور گفت: از تو درخواستی دارم. در اعدام من عجله‌ ای نداشته باش. زیرا که فرمانروا از روی عصبانیت فرمان قتل مرا صادر کرد و مطمئنم وقتی خشم‌ شان فروکش کند از دستورش پشیمان می‌شود و تو را به خاطر اینکه گردن مرا زدی مسلما مجازات خواهد کرد. من را نکش و من هم در عوضش از تو نزد فرمانروا آنقدر تعریف و تمجید می‌کنم که ایشان علاقه‌ اش به شما بیشتر شود و مقام بالاتری برایت در نظر بگیرد. آن مامور وقتی پیشنهاد آن دختر را شنید وسوسه شد. بعد او را مخفیانه به یکی از عمارت‌‌ خانه‌ هایش برد و از او خواست تا در آنجا خدمت کند و هویتش را از همه مخفی نگه دارد. این عمارت زیبا خیلی بزرگ بود و حدود ۶۰ پله داشت و آن کنیز در ابتدای ورودش با گوساله‌ ی گاوی مواجه شد که به تازگی به دنیا آمده بود. وی روزی چند مرتبه این گوساله را روی دوشش می‌گذاشت و از این ۶۰ پله بالا و پایین می‌رفت. روزی ندیمه از ماموری که پناهش داده بود درخواست کرد که بهرام‌ را به بهانه‌ای به این قصر بیاورد. مامور پذیرفت و به خدمت بهرام رفت و به ایشان پیشنهاد داد که به شکار برویم. بهرام هم قبول کرد و فردای آن روز با تعدادی از افرادش به جنگل رفتند. بهرام مشغول شکار کردن گور خر بود که آن مامور گفت: سرورم در این نزدیکی قصری وجود دارد که ۶۰ پله دارد. از شما دعوت می‌کنم که هم برای استراحت و هم برای بازدید به آن‌جا برویم. پادشاه ایران پیشنهادش را قبول کرد و به همراه او به سمت آن قصر راه افتاد. در بین راه مامور برای بهرام گور تعریف کرد که در این قصر ندیمه‌ ای زندگی می‌کند که بسیار قوی است و گاو بزرگی را به راحتی روی دوشش می‌گذارد و از پله‌ های قصر بالا و پایین می‌رود.

بهرام با شنیدن این موضوع بسیار ترقیب شد و لحظه شماری می‌کرد که هر چه زودتر آن کنیز را ببیند. خلاصه بعد از چند دقیقه بهرام به همراه آن مامور به آن عمارت رسیدند. ناگهان آن کنیز را در حالی که صورتش پوشیده بود دید که روی دوشش گاو بزرگی گذاشته و از پله‌ های قصر بالا و پایین می‌رود. بهرام کمی تامل کرد و لبخند زد و به کنیز گفت: من متوجه شدم که چگونه این کار را انجام می‌دهی. تو از زمانی که این گاو بسیار کوچک بوده بر دوش می‌گرفتی و این پله‌ ها را بالا و پایین می‌ رفتی و تمرین بسیار و تلاش، تو را به این قدرت رسانده است. ندیمه‌ی چینی که خود را برای همچین روزی آماده کرده بود به بهرام گفت: سرورم این که من این گاو عظیم‌ الجثه را بر دوش می‌کشم و از پله ها بالا و پایین می‌برم جای تعجب ندارد. زیرا که تمرین بسیار کرده‌ام. اما اگر فرمانروایی سم به گوش گورخر گره بزند، این نشان از تمرین و تلاش نیست؟

بهرام گور ناگهان متوجه شد که این کنیز همان کنیز چینی خودش است و بلافاصله از او به خاطر اینکه فرمان قتلش را صادر کرده بود عذرخواهی کرد. سپس از آن مامور هم به دلیل اینکه عاقلانه تصمیم گرفته و کنیز را گردن نمی‌ زند تشکر کرد و او را مورد لطف و محبت خود قرار داد.”

همه گیر شدن ضرب‌ المثل کار نیکو کردن از پر کردن است

داستان بهرام و کنیزک رفته‌ رفته به صورت ضرب‌ المثل بر سر زبانها افتاد و در واقع اشاره به آن دارد که برای رسیدن به موفقیت، باید تلاش و سختی بسیار کشید. برخی این ضرب المثل را اینگونه نیز می خوانند: کار، نیکو کردن از پر کردن است. پر در این جمله به معنای ” بسیار ” و ” زیاد” است. مانند: پرسود، پرمخاطب ، پرهزینه ، پر کار ، پر مصرف و …

معنی کار نیکو کردن از پر کردن است : تکرار و استمرار در هر کار موجب کسب تجربه شده و در نتیجه آن کار بهتر،با کیفیت تر و در حد کمال انجام میشود و بنابر معنای این ضرب المثل نهایتا با تمرین و ممارست زیاد می توان کار را خوب و با مهارت انجام داد.