تمساح گاندو چابهار + معنی کلمه گاندو چیست؟

حیوان گاندو یا تمساح گاندو چابهار
تمساح گاندو چابهار یا تمساح پوزه کوتاه ایرانی، یکی از انواع کروکودیل است که به عنوان حیوان بومی شبه‌ قاره هند و مناطق اطراف است که در کشورهای هند، بنگلادش، پاکستان، ایران، سریلانکا و برمه زندگی می‌کند.به گاندو در ایران، تمساح ایرانی نیز گفته می‌شود. زیستگاه اصلی تمساح گاندو ۳۸۰ هزار هکتار مساحت دارد که بخشی از آن در چابهار و بخش دیگر آن در شهرستان سرباز قرار دارد که با نام منطقهٔ حفاظت شدهٔ گاندو تحت حفاظت سازمان محیط زیست ایران قرار دارد. بیشترین تعداد از تمساح‌ گاندو ایران،در برکه‌ های میان راسک و باهوکلات و باتلاق‌های دلگان و کلانی (در جنوب استان سیستان و بلوچستان) متمرکز هستند و تعداد این گونه در ایران حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ رأس برآورد می‌شود که در گذشته‌ های دور قلمرو زیستی تمساح گاندو تا سواحل جنوب عراق نیز امتداد داشته‌ است.

معنی کلمه گاندو چیست؟
در زبان بلوچی گوَند به معنی کوتاه و کوچک‌ جثه است و گوندو یعنی “کوتاهه” و به همین دلیل به تمساح گاندو چابهار، تمساح پوزه کوتاه ایرانی گفته می شود که اشاره مستقیم به پوزه کوتاه این حیوان دارد. همچنین واژه گوند به احتمال زیاد واژه‌ ای است از زبان سندی به زبان بلوچی وارد شده است.

رابطه مردم بومی با تمساح گاندو چابهار بسیار خوب است. آن‌ها این حیوان را مقدس می دانند و از آسیب رساندن به گاندوها خودداری می‌کنند و حتی در زمان خشکسالی برای انتقال گاندوها از برکه‌ های خشک شده به برکه‌ های پرآب‌ تر و تأمین غذای گاندوها اقدام می‌کنند. در نتیجه خطری از ناحیه انسان گاندوها را تهدید نمی‌کند و تاکنون شکار این حیوان در ایران مشاهده نشده‌ است.

مشکل اصلی تمساح گاندو چابهار،خشکسالی و کم‌ آبی است که پناهگاه و غذای گاندوها را از آن‌ها می‌گیرد. به ویژه نوزادان گاندوها که به بی‌ آبی و گرما حساس‌ ترند و همچنین در معرض خطر حمله حیوانات دیگر مثل پرندگان شکاری، مرغان ماهیخوار، بزمجه، سگ، روباه و شغال قرار دارند.

ویژگی های تمساح گاندو
تمساح گاندو دارای پوزه‌ای پهن است که فک بالایی ۱۹ دندان و فک پایینی ۱۵ دندان دارد. در قسمت پشت سر و در ناحیه گردن دو جفت صفحه شاخی بزرگ دیده می‌شود. دارای پاهای کوتاه بوده و پنج انگشت منتهی به ناخن‌های بلند در پاهای جلوئی و چهار انگشت منتهی به ناخن های کوتاه‌تر در پاهای عقبی دیده می‌شود. رنگ عمومی بدنش زیتونی تا قهوه‌ای بوده و شکمی بدون فلس و به رنگ سفید متمایل به زرد دارد.

میانگین اندازهٔ تمساح گاندو، در نرها ۳ متر و ماده‌ها ۲٫۴۵ متر است. البته نرهای مسن ممکن است بسیار بزرگتر شده و به ۴ تا ۵٫۵ متر طول و ۵۵۰ کیلوگرم وزن برسند. البته تمساح گاندو ایران به‌ ندرت به ۳ متر می‌رسد و بزرگترین گاندو مشاهده شده ۳٫۶ متر طول داشته‌ است. دم حیوان گاندو که نیمی از طول بدن آن را تشکیل می‌دهد، آن‌ قدر قدرتمند است که می‌تواند استخوان بدن پستاندار بزرگ جثه‌ ای را با ضربه‌ ای قوی خرد کند و آرواره‌های وی آن‌ چنان محکم است که می‌تواند بزرگترین استخوان‌ ها را به‌راحتی خرد کند. از ویژگی‌های دیگر گاندو اسید معدهٔ بسیار قوی است که این جانور را قادر به هضم اشیاء سخت و سفت می‌کند و همچنین وجود پرده‌ای بنام Veium Pahatinum در بدن تمساح گاندو، راه ورود آب به معده را حتی در زمانی که دهان حیوان باز است، می‌بندد.

در موج باز بخوانیم: