زاینده رود به کجا میریزد؟
زاینده رود که با نام زنده رود هم شناخته می شود، بزرگترین رودخانه فلات مرکزی ایران است که از کوههای زاگرس مرکزی به ویژه زردکوه بختیاری سرچشمه گرفته و در کویر مرکزی ایران به سمت شرق حدود ۲۰۰ کیلومتر پیش میرود و در نهایت به مانداب گاوخونی میریزد.برآورد میشود جریان آب این رودخانه در مطلوب ترین شرایط ۱٬۲ کیلومتر مکعب در سال یا ۳۸ مترمکعب در ثانیه است.زاینده رود در حال حاضر برای آبیاری زمینهای کشاورزی استان اصفهان استفاده میشود. با اتمام تونل سوم و انتقال آب در طرح بهشت آباد پیش بینی میشود استان کرمان هم از استفاده کنندگان آب رودخانه زاینده رود خواهد بود. در اسفند ماه سال ۱۳۹۱ عدهای از کشاورزان شرق استان اصفهان به انتقال آب این رود به سایر استانهای شرقی ایران اعتراض کردند.زاینده رود ۱۱۸اُمین اثر طبیعی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
زاینده رود به معنی رود زندگی بخش است.
سرچشمه زاینده رود کجاست؟
زاینده رود چندین سرچشمه مختلف دارد، قسمت اصلی سرچشمه زاینده رود کوهرنگ در چهار محال و بختیاری است، در ادامه رودخانه های پلاسجان و چندین رودخانه فصلی در فریدون شهر و … به این رود اضافه شده و آخرین رودخانه دایمی که به زاینده رود میریزد رودخانه مرغاب است. بیشترین آب جاری در زاینده رود وارد استان اصفهان میشود. برای انتقال آب کوهرنگ به اصفهان اقدامات زیادی به عمل آمدهاست که از آن جمله میتوان به اولین تونل در منطقه کوهرنگ نام برد.
حجم آب سد زاینده رود : حوزه رودخانه زاینده رود ۴۱٬۵۰۰ کیلومتر مربع است.
این تونل جهت انتقال آب چشمه کوهرنگ و دیگر چشمه های اطراف به زاینده رود در سال ۱۳۳۲ در منطقه کوهرنگ، جایی که اکنون شهر توریستی چلگرد ـ مرکز شهرستان کوهرنگ قرار دارد، ایجاد شد. تلاش برای انتقال این آب به زمان های بسیار دور برمیگردد. در ۹۵۴ ه.ش شاه طهماسب اول مأموریت پیوستن این دو رود را به میرفضل الله شهرستانی حاکم اصفهان سپرد. قرار بود که با کندن مسیری در کوه کارکنان این کار انجام شود، ولی به خاطر تحولاتی این کار به سرانجام نرسید در زمان صفویان شاه عباس کبیر در سال ۹۸۷ هجری شمسی “میرجهانگیرخان آسترکی” فرزند تاجمیرخان آسترکی که فرمانروای بختیاری بود، مأمور الحاق آب کارون به زاینده رود نمود و در این خصوص گردنه کوهرنگ به چلگرد نیز شکافته شد و اکنون به نام کارکنان معروف است و پایههای سدی که بر رودخانه کوهرنگ احداث گردید نیز موجود است.
اما با مرگ شاه عباس، این طرح ناتمام ماند. نخستین بررسیها برای انتقال آب رودخانه بیرگان به حوضه زاینده رود به سال های پس از جنگ دوم جهانی بازمیگردد در نتیجه این بررسیها طراحی و اجرای بند انحرافی و تونل اول کوهرنگ به وسیله مهندسان مشاور الکساندر گیپ واگذار گردید و در مهر ماه ۱۳۲۷ کار احداث تونل کوهرنگ آغاز شد و در مهرماه ۱۳۳۲ به بهرهبرداری رسید این سیستم شامل بند و یک تونل ۲۹۰۰ متری بطور میانگین سالانه حدود ۲۵۵ میلیون متر مکعب آب را به حوضه زایندهرود منتقل میکند. تونل دوم نیز در همین منطقه بعد از انقلاب اسلامی ایران در سال۱۳۸۳ افتتاح گردید.
عملیات حفر تونل سوم نیز در حال احداث میباشد که با مخالفت های محلی بعد از ٢٠ سال تاکنون افتتاح نگردیده است. از این رودخانه، جهت آبیاری باغها، عمارتها و کشتزارهای داخلی اصفهان، پنج شاخه بزرگ، جدا شده که در گویش اصفهان به آنها «مادی» میگویند. زاینده رود پس از گذر از شهر ساحلی چادگان در انتهای مسیر خود به تالاب گاوخونی بعد از شهرستان ورزنه میریزد.
در موج باز بخوانیم: