پوپولیسم چیست و معنی پوپولیست چیست؟
پوپولیسم که به انگلیسی Populism نام دارد،روشی کاربردی در سیاست است که با استفاده از آنچه در میان مردم مقبول است مقبولیت می یابد و به همین دلیل به عوام گرایی معروف است. پوپولیسم در واقع طرفداری کردن یا تظاهر به طرفداری از حقوق و علایق مردم عامه در برابر گروه نخبه و فهیم و روشن فکر است که باعث می شود مردم عامی شخص را حامی خود بدانند و در مقابل روشنفکران و نخبگان جامعه قرار بگیرند. در قرن بیستم بیشتر جنبش های پوپولیسم با جنبش های آمریکای لاتین و هند شناخته میشد اما از دهه ۱۹۸۰ به بعد جنبش های پوپولیسم در کشورهای کانادا، ایتالیا، هلند، اسکاندیناوی و ایالات متحده نیز درجاتی از موفقیت را به دست آورده است اما استفاده از اصطلاح پوپولیسم برای تحقیر و توهین سیاسی، نخستین بار توسط مارکسیست های روسی برای حمله به رقبای انقلابی غیر مارکسیست شان (بهویژه نارودنیکها) باب شد.پوپولیست یا همان اقدامات مردم باور یا عوام گرایانه در راستای جلب رضایت عمومی و جذب پشتیبانی و حمایت مردم در حوزه های مختلف صورت می پذیرد و در پی آن سیاستمداران می توانند به اهداف و خواسته های سیاسی، حزبی و گروهی برسند. داریوش آشوری روشن فکر شهیر ایرانی که برای این واژه معادل مردم باوری را پیشنهاد کرده است، در کتاب دانشنامه ی سیاسی نوشته است : «مردم باوری خواست “مردم” را عین حق و اخلاق میداند و این خواست را برتر از همه ی سنجه ها و ساز و کارهای اجتماعی میشناسد […] این اعتقاد همچنین با ایمانی ساده فضایل “مردم” را دربرابر منش فاسد طبقهی حاکم یا هر گروهی که موقعیت سیاسی و اقتصادی و منزلت اجتماعی برتر داشته باشد قرار میدهد و میستاید». به تعبیر آشوری، یکی از خصوصیات پوپولیسم، “توهم توطئه” است، که به ترور و کشتار و سرکوب و دشمنی های نژادی و قومی میانجامد.
- نمونه های راست گرایانه ی چنین جنبش هایی را میتوان در مککارتیسمِ آمریکایی، فاشیسم و نازیسم مشاهده کرد.
- از نمونه های چپ گرایانهی پوپولیسم نیز میتوان به جنبش آرمانگرای «چپ نو» اشاره کرد.