هموتوکریت چیست؟
نسبت حجم سلول های خون به کل خون بر حسب درصد را هماتوکریت مینامند که با علامت اختصاری HCT در برگه های آزمایش نمایش داده می شود. به عبارت دیگر هماتوکریت درصد گلبول های قرمز خون را نشان میدهد و در آقایان بیشتر از خانمها است. مثلاً هرگاه هماتوکریت شخص ۴۰ باشد منظور آن است که ۴۰ درصد حجم خون را گلبول های قرمز و باقی مانده آن را پلاسما تشکیل داده است. هماتوکریت مردان سالم به طور متوسط ۴۲ و هماتوکریت زنان سالم به طور متوسط ۳۸ است و برای خانم های باردار میانگین ۳۳ مورد نرمال است. پس براساس تعاریف گفته شده و به دلیل تاثیر بیماری ها و شرایط مختلف روی ترکیبات خون انسان که عامل به وجود آمدن مشکل در اندازه گیری دقیق RBC و HGB می شوند، HCT (هموتوکریت) هم اندازه گیری می شود تا به طور مستقیم نشان دهنده اندازه هموگلوبین و گلبول قرمز در خون باشد.
چه چیزهایی باعث کاهشHCT می شود؟
- پرکاری تیرویید
- سیروزکبدی
- نارسایی مغز استخوان
- میلوم مولتیپل
چه چیزهایی باعث افزایش HCT می شود؟
افزایش هماتوکریت تا حدود ۵۰ مشکلی ایجاد نمیکند اما افزایش بیشتر همراه با ازدیاد چسبندگی خون بوده و میتواند به ایجاد ترومبوز عروقی منجر شود.
- سوختگی
- اسهال شدید
- بیماری های انسدادی ریوی
- از دست دادن زیاد آب
- تولید بیش از حد گلبول قرمز
HCT بالاتر از ۶۰ درصد و پایینتر از ۱۵ درصد باید توسط پزشک متخصص حتما بررسی شود.
عوامل افزایش HCT هستند. بیماری هایی که باعث به وجود آمدن شکل های غیرطبیعی گلبول قرمز می شوند مانند: “بیماری گلبول قرمز داسی شکل”، مقدار HCT را تغییر می دهند. همچنین زمانیکه مقدار گلبول سفید به شدت بالا باشد مقدار نرمال HCT را برهم خواهد زد و در صورت طبیعی بودن اندازه های گلبول قرمز، مقدار هماتوکریت ۳ برابر هموگلوبین است. همچنین نکته ی مهم در اندازه گیری میزان هماتوکریت این است که نباید بلافاصله بعد از خونریزی شدید اندازه گیری شود.
در موج باز بخوانیم: