بانه شهری در غرب ایران در استان کردستان در فاصله ۲۰ کیلومتری کشور عراق قرار دارد. بانه با شهرستان های سردشت، سقز، مریوان راه جاده ای دارد. بانه چهارمین شهر بزرگ استان کردستان دارای جمعیتی بالغ بر ۱۱۰ هزار نفر که در سال ۹۵ سرشماری شده است.
مردم ما شهر بانه را به خاطر بازارچه هایی که برای خرید کالا دارد می شناسند. معولا به دلیل اینکه اجناس خارجی از غرب از طریق بانه وارد ایران می شود، محل ارزان قیمت تری برای خرید کالاست. ولی نکته مهم در خصوص بانه این است که به گفته فروشندگان بانه، اکثر کالاهایی که از بانه وارد می شوند، اجناس کشور چین هستند و معمولا بدون گارانتی. معمولا اجناس غیر اصل و در واقع فیک هم در بانه زیاد است. عمده کالاهایی که باعث می شود مردم به سمت بانه بروند، لوازم خانگی شامل یخچال، کولر گازی، …. و همچنین لوازم آرایشی و گوشی موبایل است.
به نقل از روزنامه آسیا/ سیمرغ؛ “بسیاری از اجناسی که وارد این شهر می شوند به مقصد عراق خریداری می شوند. به این شکل که جنس مورد نظر ابتدا از دبی به بندرعباس می رسد. در بندرعباس بار تخلیه شده و از طریق تریلر به مریوان منتقل و از طریق مرز وارد عراق می شود، سپس از طریق بانه همان اجناس وارد کشور می شود. به این شکل تنها عوارض ترانزیت بار از کشور پرداخت می شود و به راحتی حق گمرک پرداخت نمی شود؛ موضوعی که به سادگی موجب اختلاف قیمت اجناس بانه با نمایندگی های آن در تهران و سایر شهرستان های کشور می شود؛ یک قاچاق بی دردسر و روتین.”
بازارهای بانه یکی از دلایل اصلی سفر به این شهر مرزی است، چون از قدیم الایام به ارزان بودن شهره بودهاند. جنس ها از عراق مستقیم میآیند و دیگر لازم نیست عوارض گمرکی چندانی بپردازند و دلیل ارزانی در اینجا هم به همین خاطر است. بانه را شهر خرید لوازم صوتی و تصویری می دانند؛ همچنین شهر کولرهای گازی که با قیمتی کمتر از شهرهای بزرگ، قابل خرید است. ولی جنس اصل در اینجا کم پیدا میشود برای اینکه جنس های چینی بانه را قرق کرده
بانه در ارتفاع ۱۵۵۴ متری از سطح دریاست و همین بلندی و مسیرهای سربالایی باعث شده که نام “بانه” به معنی بلندی است. از آثار باستانی آن می توان از سنگ قبرهای نقاشی شده در گورستان نمشیر، و خمره هایی حاوی استخوان انسان و مُهره هایی نام برد که در دهستان پشت آربابا یافت شده است
در روزهای گرم تابستان دمای هوای بانه تا ۳۴ درجه هم رسیده است ولی معمولا شب های سردی دارد. در زمستان دمای منفی را بانه زیاد تجربه کرده است.
اگر با هواپیما تا سنندج بروید، بعدش تا بانه ۲۷۰ کیلومتر راه است، یعنی ۳ ساعت، اما اگر مثلا از تهران بخواهید راه بیفتید ۱۲ ساعت در راه خواهید بود و در سفر نسبتا طولانیتان، قزوین، تاکستان، ابهر، زنجان،بیجار، دیواندره، سقز را رد میکنید و در نهایت به بانه میرسید.
روز یکشنبه اول بهمن ۱۳۹۶ زلزله ای به بزرگی ۴٫۲ ریشتر در ساعت ۱۲ و ۳۷ دقیقه بانه را لرزاند.