علت خواب رفتن دست و پا
خواب رفتن دست و پا علت های متعددی دارد که برخی از آنها مشکلاتی ساده و برخی دیگر بیماری های خاص یا مهمی هستند که می توانند مشکلاتی در مسیر انتقال حس لمس از پوست به مغز باشند. خواب رفتن دست و پا ممکن است در تحریک گیرنده های حسی پوست یا در اعصاب پوست باشد که حس را از پوست به نخاع منتقل میکند. به این شکل که در محل ورود عصب به نخاع، در نخاع یا مغز باشد. مهمترین علت خواب رفتن دست و پا که موجب فلج شدن عصب و در نتیجه خواب رفتن دست و پا میشود تحت فشار قرار گرفتن عصب است. زمانیکه عصب تحت فشار قرار میگیرد انتقال پیام های الکتریکی در طول آن متوقف شده و عصب دیگر نمیتواند اطلاعات حسی را از درون خود منتقل کند. دقیقا در این لحظه است که لامسه دچار اختلال شده و موجب خواب رفتگی دست و پا می شود.
علت خواب رفتن دست و پا در دوران بارداری
دلایل اصلی خواب رفتن دست و پا در دوران بارداری عبارتند از افزایش حجم مایع در بدن که باعث افزایش فشار بر مفاصل و اعصاب می شود و نتیجه این حالت سوزش و احساس گز گز در دست ها، پاها، بازوها و ساق پا می باشد که علاوه بر این، این مسئله به خاطر افزایش وزن جنین و بزرگ شدن رحم نیز می باشد که باعث افزایش فشار بر مفاصل و اعصاب می شود. بیشتر مادرها به خاطر این حالت نمی توانند بخوابند یا از خواب بیدار می شوند. دلیل بدتر بودن این حالت در طول به خاطر توزیع فشار در کل بدن و افزایش فشار به پشت می باشد.همچنین دراز کشیدن به گردش خون کمک نمی کند. در طول روز، شما بیشتر راه می روید و کمتر به خواب رفتن دست و پا توجه می کنید. حرکت به اطراف و چرخیدن و کشیدن دست و پا باعث می شود آرام شوید. از پوشیدن لباس های تنگ به خصوص در قسمت مچ دست و پا در دوران حاملگی بپرهیزید.
علت های خواب رفتن دست و پا در حالت کلی
هنگام خواب شاید احساس کنید که دست های شما سوزن سوزن و بی حس می شود و بعد از بیدار شدن حتی ممکن است نتوانید به راحتی دست خود را مشت یا باز کنید. بیشتر این علایم به سرعت رفع می شود. برای رفع این حالت، به آرامی دست را باز و بسته کنید. در این مطلب از موج باز به چند علت خواب رفتن دست و پا که شیوع بیشتری دارند اشاره شده است. توجه داشته باشید که تمام این علت ها، شامل حالت کلی است و تشخیص صحیح اتفاقات پزشکی فقط با مشورت پزشک متخصص امکان پذیر است.
- گردش خون ضعیف
- شایع ترین علت خواب رفتن دست و پا در خواب، کاهش جریان خون در دست ها و پاها است که با تغییر دادن حالت خواب می توانید آن را رفع کنید.
- دیابت
- خواب رفتن دست و پا حتی هنگام بیداری ممکن است نشانه دیابت باشد. مهم ترین و شایع ترین بیماری مربوط به اعصاب محیطی، دیابت است که در تغذیه اعصاب اختلال ایجاد می کند و از آنجا که هر چه طول اعصاب بیشتر باشد تغذیه آن ها بیشتر با مشکل مواجه می شود، اعصاب پاها آسیب پذیرترند و خواب رفتگی پاها در دیابت بیشتر مشاهده می شود. علاوه بر خواب رفتن دست و پا، در بیماران دیابتی، انواع اختلالات حسی از جمله کرختی، بی حسی، سوزن سوزن شدن و گزگز کردن دست و پا نیز مشاهده می شود.
- سندروم تونل کارپل
- بیماری سندرم تونل مچ دست نیز با خواب رفتن دست ها خود را نشان می دهد، به گونه ای که ممکن است فرد، شب ها به دفعات با حالت خواب رفتگی دست از خواب بیدار شود. این بیماری زمانی به وجود می آید که عصبی که از مچ دست وارد پنجه و نوک انگشتان می شود، بر اثر کار زیاد یا عوامل دیگری نظیر کم کاری تیروئید، حاملگی و دیابت آسیب می بیند و آن منطقه بدون اینکه بیمار فعالیت خاصی داشته باشد، با یک مختصر فعالیت به خواب می رود.
- آرتریت
- بیماری آرتریت باعث التهاب و درد مفاصل بدن می شود. این بیماری باعث تحریک و آسیب اعصاب در ناحیه مفاصل نیز می شود.
- عمل جراحی دست
- این حالت باعث تحریک یا آسیب عصب می شود.
- بیماری گیلن باره
- بیماری گیلن باره نیز با علائم خواب رفتن دست و پا، کرختی و بی حسی آغاز می شود که ممکن است این علائم با معاینه پزشک در بیمار تشخیص داده نشود. اما در هر صورت خود بیمار از حالت های اختلال حسی در اندام های خود آگاه است.
- مسمومیت دارویی
- مسمومیت های دارویی نیز ممکن است باعث مسمومیت اعصاب محیطی شود که از میان این داروها، داروهای شیمی درمانی که به اعصاب سلول های محیطی بیماران سرطانی آسیب می زنند، شایع تر است.
- مسمومیت با فلزات سنگین
- خوردن یا تنفس فلزات سنگین مثل جیوه، سرب، تالیوم و آرسینک نیز باعث خواب رفتن دست و پا می شود. وقتی که دماسنج یا لامپ کم مصرف یا مهتابی در فضای اتاق شکسته شود، بر اثر تصعید جیوه فرد دچار مسمومیت می شود.
- مسمومیت ویتامینی
- اگرچه گروه ویتامین های B بی ضرر هستند، اما استفاده بیش از اندازه ویتامین B6 می تواند مسمومیت ایجاد کند که این مسمومیت خود را به صورت بی حسی دست و پا نشان می دهد. برای جلوگیری از خواب رفتن دست هنگام خواب، آن را زیر بالش یا سرتان قرار ندهید.
- بیماری ام اس
- بیماری های عصب مرکزی نخاع هم می توانند کرختی و بی حسی دست و پا را ایجاد کنند، مثلا بیماری ام اس نیز همین علائم را دارد.
- سکته مغزی
- سکته های مغزی نیز به علت ایجاد اختلال در اعصاب، بی حسی ایجاد کرده و بر اثر آن دست و پا خواب می رود.
- تغییرات فشار خون
- فشار خون ارتباط مستقیمی با بیماری های اعصاب محیطی ندارد، ولی به دلیل اینکه اعصاب محیطی در تنظیم فشار خون و عروق محیطی نقش دارد، ابتلا به بعضی از بیماری های اعصاب محیطی در تنظیم فشار خون مشکل ایجاد کرده و خود را به صورت افت فشار خون نشان می دهد.
همچنین بخوانید : بیماری لوپوس سلنا گومز
پیشگیری از خواب رفتن دست ها موقع خواب
- هنگام خواب، دست ها را زیر بالش یا سر قرار ندهید.
- روی دست ها نخوابید، زیرا این امر باعث قطع گردش خون می شود.
- کف دست را هنگام خوابیدن مشت نکنید و باز بگذارید.
- دست ها را روی قلب قرار دهید تا بی حسی آن برطرف شود.
- ورزش های مخصوص برای تقویت شانه، گردن و دست ها را انجام دهید.
- از بالش های نرم تر استفاده کنید، از بالشت زیر زانو هم استفاده کنید و به پشت بخوابید.
- در صورت ابتلا به سندروم تونل کارپل که باعث به خواب رفتن یا بی حسی دست می شود، از داروی ضدالتهاب با تجویز پزشک استفاده کنید.
درمان خواب رفتن، گزگز و مورمور شدن دست و پا با گیاهان!
خواب رفتن، گزگز و مورمور شدن دست و پا را همهمان تجربه کردهایم، اما همین حس خواب رفتن و مورمور شدن اگر طولانی و مکرر شود، میتواند نشانه وجود برخی مشکلات در بدن ما باشد. افرادی که همیشه از خوابرفتگی یا مورمور شدن دست مینالند، نیاز به بررسی بیشتری دارند. شاید به نوعی دچار آسیب شبکه عصبی بازویی شده باشند؛ مثلا این افراد دچار ضعف، خوابرفتگی و مورمور شدن در یک دست و بازو میشوند. این درد، در اثر آسیب کتف یا ناحیه زیر بغل به وجود می آید که بر شبکه عصبی، موسوم به کلاف بازویی تاثیر منفی میگذارد. گاهی اوقات بیماران از خوابرفتگی و مورمور شدن شبانه مینالند و میگویند تا بالای بازویشان تیر میکشد. بله، چنین موردی که اشاره کردید اگر شست، انگشت سبابه و انگشت وسطی را درگیر کند، یا اینکه فرد دچار ضعف عضلانی شود، مطرحکننده اختلالی موسوم به “نشانگان تونل مچ” است. اختلال تونل مچ چطور بروز میکند؟ سندرم تونل کارپال همانطور که میدانید داخل مچ انسان یک مسیر عبوری برای وترها و عصب مدیان وجود دارد. التهاب یا تورم بافتهای داخل تونل میتواند عصب مدیان را تحت فشار قرار دهد. عصب مدیان مسوول حس لامسه در انگشت شست، انگشت اشاره، انگشت میانی و قسمتی از انگشت حلقهای است. تحت فشار قرار گرفتن این عصب موجب تولید بیحسی و درد خاصی میشود که تحت عنوان “نشانگان تونل کارپال” شناخته میشود. بسیاری اوقات، این نشانگان در هر دو مچ دست پدید میآید.
اگر چه نشانگان تونل کارپال اغلب بدون علت خاصی اتفاق می افتد، اما تعدادی از عوامل میتوانند شما را مستعد ابتلا به این بیماری کنند. این عوامل شامل التهاب مفصل، چاقی، سیگار کشیدن، بارداری و داشتن مشاغلی خاص است که دارای حرکات مکرر و قوی دست هستند؛ مثلا نشانگان تونل کارپال در افراد قالیباف، تایپیست، قصاب، پیانیست و مکانیک بیشتر است و به ندرت افرادی را که به طور تفریحی گلف، دوچرخهسواری یا قایقسواری انجام میدهند، نیز گرفتار می سازد. عامل اصلی بروز این مشکل، انجام فعالیتهای تکراری و با نیروی زاید، در حالی که مچ دست خم است، میباشد. البته نشانگان تونل کارپال میتواند در بعضی اختلالات غدد درونریز نظیر دیابت، اکرومگالی و ندرتا کمکاری تیرویید و آرتریت روماتویید نیز دیده شود. به طور کلی زنانی که به میانسالی نزدیک میشوند، بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال قرار دارند.
درد و کرختی دست آسیب اعصاب محیطی از دیگر اختلالاتی است که میتواند باعث احساس مورمور شدن در دستها و پاها شود. همچنین این احساس میتواند با کرختی در همین نواحی و ضعف و درد عضلانی دست و پا نیز همراه باشد. همانطور که میدانید اعصاب محیطی امکان برقراری ارتباط میان مغز، اعضای بدن، عروق خونی، عضلات و پوست را فراهم میسازند. فرامین مغزی از طریق اعصاب حرکتی منتقل میشوند و اطلاعات دریافتی توسط بدن از راه اعصاب حسی به مغز مخابره میشوند. آسیب یک عصب محیطی میتواند ارتباط بین مغز و ناحیه تحت پوشش آن عصب را قطع کند. این اتفاق توانایی شما در حرکت عضلات یا درک طبیعی حواس یا هر دو را در منطقه آسیبدیده، دچار اختلال خواهد کرد. آسیب عصبی میتواند به بروز نوعی احساس مورمور شدن، سوزش و سایر احساسات دردناک در منطقه ی درگیر منجر شود. نوروپاتیهای محیطی علل بیشماری دارند. از جمله ی این علل میتوان به سوانح، اعمال فشار بر عصب و آسیب عصبی ناشی از یک بیماری خود ایمنی مثل لوپوس و روماتیسم مفصلی اشاره کرد. البته برخی از بیماریهای کبدی، کلیوی و تیرویید هم میتوانند به اعصاب محیطی آسیب برسانند. بسیاری از بیماران دیابتی نیز از گزگز شدن دست و پا مینالند.
شایعترین علل، نوروپاتی محیطی ناشی از دیابت است. علایم و نشانههای نوروپاتی محیطی ممکن است سالها پس از ابتلا به بیماری ظاهر شوند. اگر دیابت شما به خوبی کنترل نشده باشد، احتمال بروز زودرس علایم و نشانههای عصبی وجود دارد. در میان افراد معتاد به الکل، رژیم ناکافی به ویژه کمبود ویتامین تیامین (B1) میتواند با بروز نوروپاتی در ارتباط باشد. کمخونی هم ممکن است روی دهد و شانس ابتلا به نوروپاتی محیطی را افزایش دهد. اغلب کمخونیها در اثر کمبود ویتامین B12 رخ میدهند. علایم و نشانههای نوروپاتی محیطی معمولا طی چند ماه پیشرفت میکنند، ولی در برخی از موارد مثل مسمومیت با آرسنیک ممکن است فورا بروز کنند. احساس مورمور شدن معمولا در انگشتان پا یا نرمه پاها شروع و به سمت بالای بدن گسترش مییابد.
گاهی این احساس در دستها آغاز و به سمت بازوها کشیده میشود. نوعی احساس کرختی نیز به همین شیوه ممکن است ایجاد شود. پوست شما ممکن است حساس شود و حتی لمس آرام آن هم دردناک گردد. در برخی از نوروپاتیهای محیطی ممکن است ضعف عضلانی زودتر یا به شکلی محسوستر از علایم و نشانههای حسی بروز کند. خیلی اوقات برخی افراد که سکته مغزی را تجربه کردهاند، دچار مشکلاتی از این دست میشوند. چرا؟ ضعف عضلانی یا مورمور شدن یک بازو یا دست از مشخصههای سکته مغزی است و معمولا با نشانههای دیگری همچون خوابرفتگی و ضعف عضلات صورت یا یک پا همراه است. در صورت بروز چنین علامتی، بلافاصله به نزدیکترین درمانگاه یا بیمارستان مراجعه کنید.
فشردگی یا آسیب یکی از اعصاب در گردن میتواند به خوابرفتن و مورمور شدن منجر گردد که ممکن است به کتف، بازو، دست و انگشتان تیر بکشد. اگر مورد دیگری هم وجود دارد که باعث خواب رفتن یا مورمور شدن دست و بازو می شود، بگویید. گاهی اوقات اختلال عملکرد عصب اولنار (عصب اولنار شامل الیاف حرکتی و حسی است که مسیر خود را در تنه تحتانی و طناب داخلی شبکه بازویی طی می کند) نیز میتواند چنین مشکلاتی به وجود آورد. آسیب عصب اولنار در ناحیه آرنج باعث مورمور شدن و خوابرفتن ناحیه آرنج تا انگشت کوچک و قسمتی از انگشت حلقه میشود. ضربه زدن به این ناحیه، نوعی درد و احساس سوزن شدن ایجاد میکند. ممکن است بیمار دچار ضعف عضلات دست هم شود.
۱۰ راه حل خانگی برای درمان بی حسی در دست ها و پاها وجود دارد
- کمپرس گرم
کمپرس گرم اولین چیزی که باید انجام دهید کمپرس گرم بر روی منطقه آسیب دیده است. این افزایش جریان خون به منطقه بی حس کمک خواهد کرد. علاوه بر این عضلات و عصب را شل میکند.یک لیف حمام آب گرم به متطقه آسیب دیده بمدت ۵ تا ۷ دقیقه قرار دهید و تا زمان از بین رفتن بی حسی تکرار کنید.همچنین می توانید یک دوش آب گرم بگیرید.
- ماساژ
ماساژ یکی دیگر از راه آسان برای مقابله با این مشکل ماساژ دست و پا در زمان بی حسی است. این گردش خون را بهبود می بخشد، که به نوبه خود بی حسی را افزایش می دهد. علاوه بر این، به تحریک اعصاب و عضلات کمک میکند، در نتیجه بهبود میابد. قرار دادن روغن زیتون گرم، روغن نارگیل یا روغن خردل در کف پا و در منطقه بی حس و بصورت حرکت دایره ای بمدت ۵ دقیقه ماساژ دهید.
- ورزش
ورزش می تواند گردش خون و اکسیژن را به تمام قسمت های بدن برساند، در نتیجه از بی حسی و سوزن سوزن شدن در هر نقطه از بدن جلوگیری می شود، علاوه بر این، ورزش منظم باعث بهبود بی حسی شده و از بسیاری از مشکلات دیگر جلوگیری می کند.تمرینات ساده دست و پا به مدت ۱۵ دقیقه در روز در صبح همچنین، در محل کار، ورزش دست ، مچ دست، دست و پا و کشش دادن آنها است
تمرینات هوازی به مدت ۳۰ دقیقه، ۵ روز در هفته نیز بسیار کمک میکند.پیاده روی، دوچرخه سواری، یا شنا به طور منظم به بهبود گردش خون کمک میکند. قبل از ورزش ،کفش ورزش مناسب بپوشید.
- زردچوبه
زردچوبه حاوی یک ترکیب به نام کورکومین است که به بهبود جریان خون در بدن کمک میکند. علاوه بر این، خاصیت ضد التهابی آن به کاهش درد و ناراحتی در منطقه آسیب دیده کمک میکند. یک قاشق چای خوری پودر زردچوبه به یک فنجان شیر بریزید در شعله کم حرارت دهید. کمی عسل اضافه کرده یک بار در روز بنوشید به بهبود گردش خون کمک میکند. همچنین می توانید منطقه آسیب دیده را با زردچوبه و آب خمیری درست کرده منطقه آسیب دبده را برای چند دقیقه ماساژ دهید. اگر گردش خون ضعیف است، می توانید از مکمل های زردچوبه هر روز استفاده کنید. قبل از مصرف هر نوع مکمل با پرشک مشورت کنید. بی حسی در دست ها و پاها به معنی فقدان حس لمس است. سایر علائم می تواند سوزن سوزن شدن و یا سوزش، درد و یا ضعف منطقه آسیب دیده باشد.
- سولفات منیزیم
سولفات منیزیم یکی از رایج ترین داروهای خانگی برای کاهش بی حسی است پای خود را در وان آب گرم با سولفات منیزیم خیس کنید.کریستال سولفات منیزیم می تواند به بالا بردن سطح منیزیم در بدن و بهبود گردش خون کمک کند. گردش خون کافی می تواند به کاهش بی حسی کمک کند.مخلوط ½ فنجان از سولفات منیزیم در وان کوچک پر از آب گرم بریزید پای خود را در این محلول به مدت ۱۰ دقیقه قرار دهید. یک هفته این درمان روزی چند بار تکرار کنید. توجه: کسانی که مبتلا به دیابت، فشار خون بالا و یا مشکلات کلیوی باید از این درمان، اجتناب کنند.
- دارچین
دارچین حاوی مواد شیمیایی متعدد و مواد مغذی، از جمله منگنز و پتاسیم همراه با بسیاری از ویتامین های B است. خواص تغذیه ای آن به بهبود جریان خون در دستها و پاها کمک کر ده، و در نتیجه به درمان بی حسی در دست ها و پاها کمک میکند. کارشناسان توصیه می کنند ۲ تا ۴ گرم از پودر دارچین در روز برای گردش خون خوب است. ۱ قاشق چای خوری پودر دارچین در یک لیوان آب گرم بریزیدآن را یک بار در روز بنوشید. یا ۱ قاشق چای خوری از پودر دارچین و عسل را ترکیب کر ده و هر روز صبح برای چند دقیقه بنوشید.
- جینکو جینکو بیلوبا
جینکو جینکو بیلوبا، شاخ و برگ گیاهان محبوب مورد استفاده در آیورودا، می تواند گردش خون در سراسر بدن بهبود می بخشد. بنابراین، این گیاه می تواند به کاهش و همچنین جلوگیری از مشکل بی حسی کمک کند.مکملهای ان در اشکال مختلف در بازار وجود دارد.دوز کلی ۴۰ میلی گرم، ۳ بار در روز است. با این حال، با دکتر خود قبل از مصرف جینکو مشورت کنید چون ممکن است با بعضی داروها استفاده نشود.
- بالا بردن قسمت آسیب دیده
برای کاهش بی حسی در دست ها و پاها به علت گردش خون ضعیف، بالا بردن آن قسمتها بسیار کمک کننده است. بالا بردن منطقه برای چند دقیقه به بهبود گردش خون کمک میکند. هنگامی که جریان خون به منطقه آسیب دیده می رسد به حالت عادی برگشته و بی حسی از بین می رود. شما می توانید دست و پاهای خود را بر روی چند بالش قرار داده و بالا نگه دارید.
- افزایش مصرف منیزیم
کمبود منیزیم در بدن یکی از علل بی حسی دست و پا است. منیزیم یک ماده معدنی ضروری برای کار کردن درست سیستم عصبی و گردش خون بهتر در بدن است. خوردن غذاهای غنی از منیزیم مانند سبزیجات سبز تیره، آجیل، دانه ها، بلغور جو دوسر، کره بادام زمینی، ماهی آب های سرد، سویا، آووکادو، موز، شکلات تیره و ماست کم چرب.
همچنین می توانید مکمل های منیزیم را، ۳۵۰ میلی گرم در روز مصرف کنید. با این حال، با پزشک درباره دوز صحیح مشورت کنید.
جلوگیری از خواب رفتن دست و پا
- اگر بی حسی در پا به خاطر ماندن در یک حالت برای مدت زمان طولانی است، حرکت آرام به بهبود گردش خون کمک میکند.
- برای مدت طولانی در یک وضعیت قرار نگیرید، به خصوص در هنگام تماشای تلویزیون و یا کار با کامپیوتر
- از کافئین و نوشیدنی های الکلی استفاده نکنید آنها می توانند گردش خون را کاهش دهد.
- خوردن میوه های تازه و سبزیجات برگ سبز، اجتناب ازغذاهای تصفیه شده
- نوشیدن مقدار کافی آب در طول روز برای جلوگیری از کم آبی بدن، که همین کم آبی می تواند گردش خون را ضعیف کند
- اجتناب از سیگار و سایر محصولات توتون و تنباکو که می تواند سیستم عصبی را دچار مشکل کند
- برای جلوگیری از بی حسی در پای خود، از پوشیدن کفش های پاشنه بلند و یا کفشی که بی حسی را بدتر میکند اجتناب کنید.
در موج باز بخوانیم:
- علت سرگیجه
- علت بوی بد واژن
- علت خارش کف پا
- علت عقب افتادن پریود
- قرص رانیتیدین چیست؟
- علت تلخی دهان در صبح
- بیماری گیلن باره چیست؟
- علت حالت تهوع صبحگاهی
- دلیل پوسته شدن کنار ناخن
- مثلث خود مشغولی چیست؟
- درمان کیست تخمدان با رازیانه
- علت های پایین بودن پلاکت خون
- عادات اشتباهی که باید ترک کرد!
- علت لخته شدن خون در دوران قاعدگی